Vegatopia - Maart 2015: oersoepdieet, filterkoffie en ketchupglijmiddel

Het paleodieet is weer in de mode, maar je kunt natuurlijk nog verder terug in de oertijd. De Indiase stad Palitana is 's werelds eerste 100% vegetarische stad. Hempeh is tempeh zonder sojabonen. Britten kunnen niet theezetten en de filterkoffie is weer terug van weggeweest. Een saaie lunchbox met bammetjes kan écht niet meer. Maart 2015 in vogelvlucht.

Terug naar de oertijd

Ook in maart, nu we onze goede voornemens eigenlijk al lang zouden moeten hebben vergeten, vliegt het nieuws rondom diëten ons om de oren. En de trend is 'back to the roots', oftewel eten zoals in de oertijd. Zoals het roemruchte paleodieet, dat zo ongeveer inhoudt dat je eet wat je kunt jagen of direct kunt oogsten - net zoals de holbewoners, die overigens meestal het loodje legden voordat ze hart- en vaatziekten konden oplopen.

Maar je kunt nog verder terug in de tijd, aldus The Guardian. Wat dacht je bijvoorbeeld van het 'primordio diet': in de begindagen van het universum verkregen de oercellen hun energie uit de oersoep, die nog niet was bedorven door entropie en calorieën. Voor degenen die dat te extreem is, heb je ook het 'zee-dieet' (voordat we aan land kwamen, aten we veel gezonder) of het 'Jurassic-dieet' (dinosaurussen waren erg sterk en gezond, maar ondertussen wel uitgestorven). Misschien het gezondste dieet is wel dat wat je at als kind: toen was je nog jong en onbedorven, en - als het goed is - niet blootgesteld aan zonden als wijn, koffie en sigaretten.

Ook terug van weggeweest: raw food. Ken je nog de jonge Tom, die geen voedsel at (mocht of wilde eten) dat boven de 40 graden Celsius was verhit? Ondertussen heeft Tom onder andere gezelschap gekregen van de tweejarige Karla uit Hamburg, die rauw en vegan eet. De raw-foodies hebben ondertussen hun huiswerk goed gedaan en weten precies welke voedingsstoffen ze nodig hebben en waar ze het vandaan kunnen halen.

Of rauw of oertijd - of allebei tegelijkertijd - het komt er vaak op neer dat die trendy diëten er op zijn gericht de hoeveelheid calorieën te beperken. Calorieënleverancier rijst is dan ook uit den boze. Mooi dus dat je nu ook light-rijst (ook in het Nederlands in de Volkskrant, als je door de paywall komt) kunt maken, door de rijst een dag van tevoren klaar te maken met een scheutje kokosolie, om die daarna in de magnetron op te warmen. Het effect is echter relatief gering, en gaat een beetje aan het feit voorbij dat rijst - net zoals pasta of aardappelen - vooral wordt gegeten omdat het de maag vult. Een schepje minder heeft net zo veel effect.

Als tegenreactie - consequent en verfrissend - hebben de Zweden een nieuwe lifestyle gecreëerd: de Big Mac LifeStyle. Beddengoed, maar ook kleding voor mensen én honden met daarop zorgvuldig gestileerde hamburgerbroodjes. We zijn er nog niet zeker van of het een goed geplande 1-aprilgrap is, maar we vrezen van niet.

De oermens at ook geen brood, maar dat is geen reden om brood te mijden: brood is wél gezond. Net als superfood quinoa, overigens. Ons kookboek werd trouwens in een recensie aangeprezen als "superfoods-vrij, gegarandeerd glutenvol en licht geraffineerd gesuikerd".

Min of meer vegetarisch

Een klein schandaal: volgens de Consumentengids bevatten kroketten slechts 2% vlees, en dat vlees is dan ook nog eens een restproduct. Juist een mooi resultaat, aldus een Volkskrantcolumn: hoe minder vlees, des te duurzamer. Als ze nu ook die laatste 2% vlees zouden weglaten...

De Indiase stad Palitana is de eerste 100% vegetarische stad ter wereld. Met een hongerstaking hebben de Jaïnistische monniken dit voor elkaar weten te krijgen. Niet alleen het eten van vlees, maar ook het slachten van dieren, is binnen de stadsgrenzen verboden. 25% van de inwoners van Palitana is echter Moslim en zeker de vissers onder hen stonden niet te juichen toen de maatregel op stel en sprong werd ingevoerd.

Wie vegetarisch eet, hoeft natuurlijk niet persé vleesvervangers of tofu te gebruiken (in ons kookboek noemen we peulvruchten de "vleesvervangers 3.0"), maar voor wie toevallig van tempeh houdt (en in de Verenigde Staten woont) is er nu ook een tempeh zonder sojabonen: hempeh wordt gemaakt van zwarte bonen of pinda's, die in een (gezond) schimmelbadje met hennepzaad een stevige, vaste structuur krijgen.

Lorikeets, een soort Australische papegaaien, zijn eigenlijk vegetariërs. Sinds kort zijn ze echter ook niet vies van een portie vlees en jagen daarvoor zelfs andere vogels weg. Enge beestjes.

Lekker hip met koffie, thee, ketchup en lunchbox

Vroeger was het leven simpel: koffie zette je door gekookt water door een fiter met gemalen koffie te gieten - met de hand of met een koffiezetautomaat. Tegenwoordig heb je een professionele espressomachine nodig die net zo duur is als een laptop, plus een afgeronde opleiding tot barista, om een beetje goed voor de dag te komen (al zijn die milieuvervuilende, gemakkelijke, peperdure aluminium capsules in sommige kringen ook populair). Maar de filterkoffie komt weer terug, tenminste bij de hipsters in Berlijn - die natuurlijk wel meteen wedstrijdjes gaan houden wie de lekkerste filterkoffie kan zetten.

Britten staan bekend als enthousiaste theedrinkers. Helaas weet de grote meerderheid niet hoe je een goede pot thee moet zetten. Meestal wordt het theezakje een paar keer door het water gehaald en verwijderd, met een laf brouwsel als resultaat. Beter is het om losse thee te gebruiken, en deze ongeveer vier minuten te laten trekken. En als je van een wolkje melk in je thee houdt, voeg die dan pas in je kopje of glas toe - niet in de pot.

Ook een wetenschap op zich: het laatste restje ketchup uit de fles krijgen. Daarvoor is er nu een handige oplossing: een speciale coating voor ketchupflessen zorgt ervoor dat ook het laatste drupje van de rode saus uit de fles komt, en dat zonder driftig schudden en zonder dat ineens je hele bord bedekt is met de saus.

Een saai broodtrommeltje met bammetjes kan écht niet meer: wie te gierig, ongezellig of kieskeurig is om in de kantine of het bedrijfsrestaurant te eten, moet tegenwoordig minstens met spannende wraps, een goedgevulde quiche, een stomend soepje, sushi of meteen een bentobox aankomen. Geen inspiratie of ideeën? In ons kookboek hebben we er een heel intermezzo aan gewijd.

Streetwise

Kraampjes met lekkere hapjes behoren sinds jaar en dag tot het straatbeeld van Bangkok, en ook de toeristen eten daar gretig van. Het bestuur van Bangkok wil echter een einde maken aan dit gezellige zootje en de straatverkoop geheel verbieden. De verkopers hebben al aangekondigd ondergronds te zullen gaan.

Een Brit dacht een vette rekening (van wel tien euro) te omzeilen door een rat in het restaurant waar hij had gegeten, los te laten. Stom genoeg had hij een tamme huisrat meegenomen. Niet erg streetwise dus.

En verder

Een chique cake met een pun: de 24 Carrot Cake.
Een bijzonder dessert: een chocoladebloem die voor je neus opbloeit.
Geinig: MRI-scans van fruit. Ook vrij onzinnig, want die scans zijn vooral bedoeld voor dingen die je niet open wilt of kunt snijden.
Oh, en had ik al gemeld dat Vegatopia deze maand een kookboek heeft uitgebracht, waar we reuzetrots op zijn en waaruit gretig wordt nagekookt?

Meer!

Eelco, site-administrator en culiredactie, maakt een goeie brunch op zondagochtenden. Werkt als onderzoeker aan 'recommender systems', ook voor recepten, en doet ook iets met privacy.