De oorlog in de Oekraïne leidt tot lege schappen en het hamsteren van zonnebloemolie en meel. Europa wil de voedselproductie in Europa opschalen, desnoods ten koste van het milieu. Canadese restaurants doen de Poutine in de ban, omdat de naam te veel op die van de Russische president lijkt. Het Nederlandse kabinet wil een belasting op vlees en de helft van de eetstanden op de Gentse feesten moet volledig vegetarisch zijn. Vlamingen eten steeds vaker vegetarisch en sportieve 'vegan bros' laten zien dat ook mannen prima zonder vlees kunnen. Vanaf 2023 moeten Nederlanders extra betalen voor plastic verpakkingen 'to go'. Een Indiase chefkok wil koriander tot nationaal kruid verheffen. De Nederlandse regering wil de wildgroei aan fastfoodketens beteugelen. Maart 2022 in vogelvlucht.
Hamsteren!
De gevolgen van de oorlog in de Oekraïne merken we nu al in de supermarktschappen: met name zonnebloemolie is vrijwel overal uitverkocht. In tegenstelling tot het wc-papier vorig jaar hebben klanten een goede reden om te hamsteren: het zou kunnen dat er over vier tot zes weken echt geen zonnebloemolie meer beschikbaar is.
Snackbars frituren hun patat doorgaans in zonnebloemolie. Vooralsnog is er dus nog zonnebloemolie te krijgen, maar wel tegen forse prijzen. Tel hierbij de extra hoge energierekening op en dan begrijp je waarom klanten eigenlijk 8 euro voor twee friet zouden moeten betalen. Dat gaat de snackbars nog even te ver, al was het maar omdat hun klanten doorgaans niet in een Mercedes of Ferrari rijden.
Omdat Oekraïne ook de graanschuur van Europa is, zijn de schappen supermarktbloem ook leeggehamsterd. De Belgische overheid heeft zelfs een 'taskfore agrovoeding' opgericht om lege rekken in de supermarkten te voorkomen. Hier in Europa vergeten we graag dat we eigenlijk een luxeprobleem hebben: in veel Afrikaanse landen betekent gebrek aan graan meteen honger.
Nu we merken hoe afhankelijk we zijn van landen buiten Europa, gaan stemmen op om de voedselproductie in Europa op te schalen. En daarmee rijst de zorg in hoeverre er zal worden gekozen voor niet-biologische landbouw, met gif en monoculturen - en de milieuplannen van de Green Deal op sterk water zullen worden gezet.
Ook Eelco heeft bescheiden gehamsterd, mede omdat hij elke week zijn eigen brood bakt.
Putin, Poutine, Putain
De Oekraïne-oorlog heeft ook gevolgen voor de Canadese keuken: veel restaurants halen de poutine van de kaart. Poutine is een populair Canadees gerecht uit Quebec van friet bedekt met wrongel en jus. Omdat Poutine de Franse spelling voor Putin is, is het gerecht - uitsluitend vanwege zijn naam - in diskrediet gekomen.
Ook het Franse restaurant 'La Maison de la Poutine' moest er aan geloven: de vestigingen in Toulouse en Parijs ontvingen verschillende bedreigingen. Een idee is wellicht om het gerecht tijdelijk putain te noemen, bij wijze van belediging van de Russische president.
Vleselijke lusten
Het Nederlandse kabinet onderzoekt of er een belasting op vlees kan worden geheven, met als doel de vleesconsumptie te verminderen - wat beter is voor gezondheid, milieu en dierenwelzijn. In België heeft de stad Gent besloten dat de helft van de eetstanden op de Gentse Feesten volledig vegetarisch moet zijn.
Deze 'jacht op de vleeseters' schiet menig vleesminnaar in het verkeerde keelgat, op zijn best mopperen ze berustend in een blogje. Je zou welhaast vermoeden dat ze een algehele drooglegging vrezen - een vrees die mij vooralsnog ongegrond lijkt.
Wij gokken overigens dat de vleestaks in Nederland er voorlopig niet door komt: regeringspartijen VVD en CDA distantieerden zich onmiddellijk van het plan, evenals PVV, SP, JA21, SGP, Denk, Groep Van Haga en BBB.
Ook in Groot-Brittannië stunten supermarkten nog gewoon ouderwets met vlees.
Een plantaardige burger van Beyond Meat
Lekker vegetarisch
De Belgen eten steeds vaker vegetarisch - "HOERA!" kopte de Metro. De helft van de Vlaamse gezinnen eet minstens één dag per week vegetarisch, 17 procent zelfs vaker. Als vervanging gebruiken ouders graag noten, peulvruchten of eieren - vleesvervangers zijn minder populair.
Nog steeds heerst het vooroordeel dat echte mannen vlees eten: vegetarisch of veganistisch is meer iets voor vrouwen. Ondertussen hebben mannelijke vegans de denigrerende term 'soy boy' als geuzennaam geadopteerd en zijn er sportieve 'vegan bros' die bewijzen dat je voor topsport geen vlees of vis nodig hebt.
Ook de vraag naar vegan kleding neemt toe. Dat is weliswaar diervriendelijk, maar helaas niet altijd duurzamer.
Een beter milieu
De Zuid-Duitse universiteitsstad Tübingen is erg milieubewust: vegetarisch en vegan is hier veelal de standaard, niet alleen onder studenten. De stad wil nu belasting heffen op plastic bakjes, zakjes en bestek voor meeneemeten - en jaagt McDonalds hiermee in het harnas, die dit onwerkbaar vindt. In de jaren 1990 heeft McDonalds een vergelijkbaar initiatief in de Duitse stad Kassel succesvol weten te blokkeren.
In Nederland moeten klanten vanaf 1 juli 2023 extra betalen voor plastic verpakkingen 'to go'. Horecaondernemers zijn tegen deze maatregel, omdat ze geen geld zouden hebben om hierin te investeren.
Melk en melkproducten zijn te goedkoop, wat leidt tot monoculturen en grasland zonder onkruid - en daarmee tot minder vlinders en insecten. Wie toch melk wil gebruiken, kan echter nu al in reguliere en biologische supermarkten zuivel van biologisch-dynamische boeren kopen.
Ken je groente en kruiden
Groente en fruit kopen we doorgaans in supermarkten, veelal verpakt in plastic. Hierdoor is onze fysieke relatie met voedingsmiddelen verstoord: veel mensen kunnen niet meer ruiken en voelen hoe vers of bedorven etenswaren zijn. Dit gaat ook ten koste van onze eetbeleving: sommige kinderen hebben nog nooit een rauwe tomaat in de hand gehad en zijn mede daardoor moeilijke eters.
Een Indiase chefkok pleit ervoor om koriander tot nationaal kruid te verheffen: koriander is onmisbaar in de Indiase keuken, en naast het blad worden ook de stelen en met name het korianderzaad veelvuldig gebruikt.
Een Nieuw-Zeelands echtpaar dacht de grootste aardappel ter wereld te hebben gevonden, een monster van bijna acht kilo. Het bleek echter een vrucht uit de pompoen- en komkommerfamilie te zijn, zo bleek uit analyse door Guinness World Records.
Lang leve de snackbar
De Nederlandse regering wil de wildgroei aan döner- en hamburgertenten beteugelen. Staatssecretaris Maarten van Ooijen benadrukt dat dit geen verbod op fastfood betekent: de bedoeling is dat een patatje een weloverwogen keuze is en niet aan scholieren en andere consumenten wordt opgedrongen.
Net als andere Westerse ketens wilde Burger King zich vanwege de Oekraïne-oorlog uit Rusland terugtrekken. Dat blijkt onmogelijk, omdat ze een franchise-constructie gebruiken: de franchise-ondernemer die de Russische ketens onder zijn hoede heeft, houdt de sluiting tegen.
Een frietkar uit Genemuiden serveert patat en andere snacks aan dankbare vluchtelingen bij de Pools-Oekraïense grens.
En verder
- Na de coronacrisis blijft de bakker populair, terwijl de groenteboer zijn klanten weer naar de supermarkt ziet verdwijnen.
- Bezoekers van Britse bioscopen mogen hun eigen snacks meenemen: warme, sterk ruikende en lawaaierige producten zijn echter taboe.
- Australische cafés kunnen tot wel 150.000 euro boete krijgen als ze niet de juiste hoeveelheid bier inschenken; klanten behoren waar voor hun geld te krijgen.
Meer!
- Februari 2022: aardappelvervangers, Italiaanse bami en een visstickpizza
- Januari 2022: plantaardige eieren, maaltijdsoepen en Indiase grootmoeders
- December 2021: een pruttelende ragout, Japanse schoollunches en augurkensap
- November 2021: hondenvlees, mannenmaaltijden en immuunsoepen
- Oktober 2021: kokosyoghurt, pinda's uit Duitsland en een Australische weegschaal
- September 2021: een huiverige regering, hamburgersla en een hazelnootrel
- Augustus 2021: curryworst, margarine en henneptee
- Juli 2021: wegwerpplastic, supergrote eieren en exotisch eten
- Juni 2021: kweekvleesethiek, snoep onder een vergrootglas en supermarkthummus
- Mei 2021: pizza uit de muur, vegetarische kantines en plantaardige restaurants
- April 2021: vliegtuigmaaltijden op vaste bodem, ketchup in schijven en tompoucebier
- Maart 2021: gevaccineerde kroketten, vrijheidsananas en een duur kopje koffie
