Tegenwoordig vind je veganisten overal: in Amerikaanse scholen, in Britse voetbalclubs en in het Israëlische leger. Binnenkort kunnen vegans ook met een gerust hart Guinness drinken en nepgarnalen eten. De lekkerste hamburger is een vegaburger. Niet alle Europeanen blieven mayonaise bij hun patat: wat dacht je van een patatas aioli? En wat zou Italië zijn zonder pasta? Verder: is soja nu superfood of juist ongezond? En wat is er eigenlijk mis met zonnebloemolie? November 2015 in vogelvlucht.
De wereld wordt steeds vegetarischer
Israël schijnt het meest vegan land ter wereld te zijn: vijf procent van de Israëliërs eet vlees-, zuivel- en eivrij. Dit merk je ook in het Israëlische leger (het land kent een dienstplicht), waar de vegan soldaten inmiddels kunnen onbijten met tahin, noten en gedroogd fruit. Ook kunnen soldaten, als ze dat willen, schoenen zonder leer en baretten zonder wol krijgen. Nu blijft de brandende vraag hoe vegan verantwoord het vechten zelf nu eigenlijk is.
De Britse voetbalclub Forest Green Rovers is 's werelds eerste vegan voetbalclub. Vlees was al eerder van het menu geschrapt, sinds kort nu ook zuivel en eieren. Er blijft uiteraard genoeg lekkers te eten over voor de fans, mede dankzij een belangrijke partner van de club: Quorn. Het bier en cider dat wordt verkocht, is overigens ook vegan.
De MUSE school in het Amerikaanse Californië serveert sinds deze herfst alleen maar vegan menu's. Dit niet zozeer vanwege ethische overwegingen, maar vooral vanwege het milieu. De schoolleiding vond dat ze zichzelf niet milieubewust konden noemen als ze vlees zouden blijven serveren. In eerste instantie meldden vele ouders hun kind af voor de lunch op school, ondertussen stijgt het aantal deelnemers weer.
Producten worden ook steeds vegetarischer
Als vegetariër kon je tot dusver eigenlijk niet zonder schuldgevoel een Guinness drinken (al verdwijnt dat schuldgevoel bij de meesten vanzelf na een aantal pints). In 2016, na 256 jaren, zal Guinness vegan worden gebrouwen. Nu zullen velen niet eens hebben geweten dat Guinness niet geschikt is voor vegetariërs: de reden is dat er tot dusver vislijm - van zwemblazen - wordt gebruikt om het bier te klaren.
De lekkerste hamburger ter wereld is een vegaburger. En waar anders zou die te koop zijn dan in New York. De vega 'superior burger' kost in de gelijknamige burgerbar in East Village omgerekend vijf euro en wordt op een broodje met ijsbergsla, tomaat, augurk en een 'overheerlijk' sausje verkocht.
Na de vegaburger hebben we binnenkort ook de vegavis - of in ieder geval de vega-garnaal. Garnalen worden steeds populairder, en dat is een fikse aanslag op het milieu. Daarom ontwikkelt het bedrijf New Wave Foods 'nepgarnalen', gemaakt van algen. Hoe precies ze dat doen, willen ze niet verklappen.
Je eet wat je bent
Nederlanders "fuckin’ drown' their French fries in mayonnaise", weten we sinds Pulp Fiction. De Guardian vergeleek de patatculturen in Europa. In Groot-Brittannië uiteraard met 'salt and vinegar' (zout en azijn), maar in Schotland ook geregeld met een bruine 'salt'n'soss'. In het artikel wordt veel aandacht besteed aan ons kikkerlandje, waar we ons frietje niet alleen in mayonaise, maar ook graag in frietsaus, pindasaus of Joppiesaus dippen. Ook het patatje oorlog en de roemruchte kapsalon passeren de revue. Duitsland biedt minder variatie: het gros van de Duitsers prefereert ketchup bij de patat, of 'rot-weiss' (met ketchup en mayonaise). De Spaanse 'patatas aioli' lijken ons ook een geslaagde variant.
Italianen geven de voorkeur aan pasta. Sophia Loren zei ooit dat ze haar fraaie figuur aan spaghetti te danken had. Maar ook bij onze vrienden aan de Middellandse Zee wordt glutenvrij eten steeds populairder - alhoewel het mediterrane dieet al sinds jaar en dag als gezond bekend staat. Daarom in een artikel in de Guardian een welgemeende oproep: Italianen, keer de pasta niet de rug toe, 'Sophia Loren is watching you'.
Mexicanen staan bekend als de meest fervente frisdrankdrinkers ter wereld. Veel bouwvakkers nemen bijvoorbeeld dagelijks een twee- of drieliterfles cola mee naar hun werk. Met als gevolg dat de gemiddelde Mexicaan veel te dik is en een grote kans op diabetes heeft. Politici en gezondheidsexperts denken daarom na over een speciale 'fristax'. De frisdrankbedrijven geloven meer in het promoten van meer sport en dagelijkse beweging.
Weet wat je eet
Avocado's worden steeds populairder. Het groene vruchtvlees wordt tegenwoordig niet alleen in guacamole verwerkt, maar ook in smoothies. De avocado heeft pas in de jaren 1960 zijn 'Westerse' naam gekregen, van Californische boeren die het product aan de man wilden brengen. In het begin wisten consumenten absoluut niet wat ze met die malle peer moesten doen en klaagden dat de schil nergens naar smaakte. Nu, anno 2015, dreigt er een avocadotekort.
Soja is een omstreden voedingsmiddel. Aan de ene kant heb je mensen die deze peulvrucht zien als superfood (en peulvruchten zijn sowieso erg gezond, zo ook het Voedingscentrum). Andere mensen denken dat soja juist slecht voor de gezondheid is. Eos Wetenschap onderzocht alle vermeende voor- en nadelen en concludeerde dat harde bewijzen hiervoor ontbreken. 'Soja is echter een prima product dat past in een gezonde voeding.'
Het is ook nooit goed. Werd vroeger altijd gezegd dat vloeibaar, plantaardig vet (veel) gezonder is dan hard, dierlijk vet, tegenwoordig schijnt vooral zonnebloemolie - maar in mindere mate ook olijfolie - schadelijke aldehyden te bevatten als het wordt verhit. Bovendien levert plantaardige olie veel omega-6-vetten, wat weer ten koste zou gaan van de gezondere omega-3-vetten. Wij vinden dit nieuws in ieder geval een goed excuus om lekkere roomboter te gebruiken in plaats van margarine.
Als fruit rijp of overrijp wordt, scheidt het de stof etheen af, wat er op zijn beurt voor zorgt dat ook het fruit in de buurt sneller rijp wordt of bederft. Een Amerikaans bedrijf heeft nu een 'kunstmatige neus' ontwikkeld die dit stofje automatisch herkent en, indien nodig, alarm slaat. Een soort handige 'rookmelder' voor fruit dus.
En verder
- In het Spaanse stadje As Pontes vindt een 'clitorisfestival' plaats, althans volgens de Spaanstalige aankondiging. In werkelijkheid wordt er geen feest gevierd vanwege het vrouwelijk geslachtsdeel, maar vanwege een soort raapsteeltje. De verwarring werd veroorzaakt door een foutieve vertaling door Google Translate van het Galicische 'Feria do grelo' in het Spaans.
- Een vrolijke kanttekening in donkere tijden. Al sinds 2008 mogen vrouwen in bepaalde gebieden die door IS of kornuiten worden beheerst, geen komkommers meer kopen, omdat die te 'opwindend' zouden zijn. In de sociale media circuleert sinds kort een filmpje dat hier speels kritiek op geeft: katten die zich het leplazarus schrikken bij het zien van een komkommer.
Meer!
- Oktober 2015: lekker tolerant, vegetarisch, gezond, verantwoord en interessant
- September 2015: gezonde grazers, malafide multinationals en lekker in Londen
- Augustus 2015: dronken in de sauna en high van een achtgangenmenu
- Juli 2015: guacamolegate, fetaboycot en vierkante watermeloenen
- Juni 2015: dronken apen, vega kinderen en nostalgische thuiskoks
- Mei 2015: hete soep, eten uit blik en gatenkaas
- April 2015: robotkok, wijnmuziek en hardcore vegan
- Maart 2015: oersoepdieet, filterkoffie en ketchupglijmiddel
- Februari 2015: restauranttrauma's, astronautenvoer en vrouwenbier
- Januari 2015: arme muizen, gebakken eitjes en DNA in ons eten
- December 2014: messenslijpers, alcoholisten en een lekker bakje koffie
- November 2014: een pittige bestraffing, geknakte nationale trots en vieze vaatdoekjes
