Vegatopia - Juni 2015: dronken apen, vega kinderen en nostalgische thuiskoks

Chimpansees zijn beschaafde apen die houden van gekookt voedsel en palmwijn. De moderne mens eet liever rauw, flexitarisch, vegetarisch of vegan. Bijzonder lekker eet je in El Celler de Can Roca in het Spaanse Girona. Voor een snellere, goedkopere hap moet je zijn bij Subway of IKEA. De thuiskok anno 2015 kookt Filippijns en vindt een volautomatische oven waarschijnlijk iets te slim. Duitse ketchupflessen kunnen nogal lustopwekkend zijn. En sommige extreem dure kazen zijn hun geld blijkbaar meer dan waard. Juni 2015 in vogelvlucht.

Bij de beesten af

Chimpansees vinden zoete aardappel gekookt een stuk lekkerder dan rauw. En als ze hun aardappelen niet kant-en-klaar gekookt krijgen, dan zijn ze niet te beroerd om er op te wachten - of ze zelf even te 'koken'. Dat bleek uit onderzoek van Harvard University. Hiermee denken de wetenschappers te hebben aangetoond dat de 'uitvinding van het vuur' op zijn minst mede gedreven was door het verlangen van de oermens naar gekookt voedsel. Dit past in de theorie dat de mens door het eten van gekookt voedsel - dat makkelijker kan worden verteerd dan rauwe producten en meer voedingsstoffen oplevert - zich kon concentreren op evolutionair belangrijkere zaken dan jagen en eten verteren.

Afgelopen maand gaf de moeder van Tom, die sinds zijn vijfde alleen rauw voedsel kreeg en daardoor opviel bij de Jeugdzorg, een lezing op het Dutch Raw Food Festival. Tom is ondertussen achttien en zal volgend jaar zijn eindexamen doen.

Chimpansees in het Westafrikaanse Guinea zijn niet vies van een glaasje palmwijn - of ook meteen meerdere glaasjes of liters. De apen maken de palmwijn doorgaans buit tijdens de oogst van de wijn uit de palmboom. Wetenschappers hebben dan ook meer dan eens waggelende apen aangetroffen. Dit bevestigt het vermoeden dat de oermens via natuurlijk gefermenteerd fruit de geneugten van alcohol heeft ontdekt. Onbekend is nog of de chimpansees de volgende dag ook een kater hebben.

Twee Chinese mannen mochten een fles tijgerwijn niet mee het vliegtuig in nemen en hebben daarom het 'goede spul' ter plekke opgedronken. Omdat ze daarna nog in een rechte lijn konden lopen, werden ze alsnog toegelaten op de vlucht.

In Schotland denkt men er over de abdijwijn Buckfast te verbieden, omdat die naast alcohol ook cafeïne bevat, wat zou leiden tot agressieve 'klaarwakkere dronkelappen'.

Flexi, vega, vegan

Een rechtbank in het Italiaanse Bergamo heeft besloten dat de zoon van een veganistisch levende moeder drie keer per week vlees moet eten. De vader had zijn ex-vrouw aangeklaagd omdat hij zich zorgen over de gezondheid van zijn zoon maakte. De voedingsexperts deelden zijn zorgen. De moeder vindt het oordeel absurd en is van mening dat de rechter dan meteen ook maar vis op vrijdag verplicht had kunnen stellen.

De kinderen van een basisschool in het Belgische Schaarbeek krijgen vanaf volgend schooljaar vrijwel uitsluitend vegetarisch te eten. Met het project wil de school garanderen dat alle leerlingen gezonde maaltijden krijgen, milieubewuster worden en meer groentesoorten krijgen. Voor de eerste veggie-week hebben zich 40 extra leerlingen ingeschreven.

Ruim de helft van de Nederlanders eet minstens drie dagen per week geen vlees. Het aantal zogeheten flexitariërs is daarmee een stuk gestegen. De meeste vegetariërs zijn te vinden in Gelderland. Ei, champignons en peulvruchten zijn de favoriete alternatieven. Uit Belgisch onderzoek blijkt overigens dat vegetariërs vooral gedreven zijn door morele motieven en flexitariërs door gezondheidsmotieven.

Goed nieuws voor de veganisten: Ben & Jerry's werkt aan vegan ijs, op basis van kokosmelk of amandelmelk. Op een veganistische blog is men vol lof over dit initiatief: het is goed dat grote bedrijven nu de (commerciële) voordelen van vegan producten zien en daarmee stapje voor stapje 'het oude door het nieuwe vervangen'. Met andere woorden: kopen en eten dus, dat ijs!

Lekker uit eten

Het restaurant El Celler de Can Roca in het Spaanse Girona is weer het beste restaurant ter wereld, en heeft daarmee het Deense Noma van de eerste plaats verdreven. Tot ongenoegen van de Fransen prijkt er geen enkel Frans restaurant in de top-tien. Het Nederlandse De Librije is gezakt van plaats 29 naar 71. Er is overigens ook aardig wat kritiek op hoe de lijst van 50 beste restaurants ter wereld tot stand is gekomen.

Minder verfijnd, maar wel lekker snel en toch gezond, kun je eten bij de fastfoodketen Subway. Een prima broodje met ook nog aardig wat groente er op. Tenminste, dat vond men vroeger. Ondertussen zijn onze eisen aan 'gezond eten' duidelijk hoger geworden en betalen we liever ietsje meer voor 'een eerlijk broodje met een verhaal'. Net als McDonald's lijkt Subway de boot te hebben gemist.

Nog goedkoper kun je eten bij IKEA. Onlangs testte Sven nog de vegetarische IKEA-balletjes en hij was best tevreden. Uiteraard biedt IKEA de ultra-goedkope maaltijden niet belangeloos aan. Ze hopen dat je daardoor nog wat langer blijft shoppen, en zelfs dat je gaat geloven dat hun sofa's in vergelijking met de concurrent net zo goedkoop zijn als hun eten (een sofa koop je tenslotte niet dagelijks, dus veel mensen hebben geen idee hoeveel zo'n meubelstuk kost). Met dat in je achterhoofd mag je wat ons betreft echter rustig een portie vegetarische balletjes bestellen.

Het allergoedkoopst kun je eten in Duitse kinderdagverblijven en scholen: een maaltijd kost gemiddeld zo'n 2,50 euro. Dat eten is dan wel van bedroevende kwaliteit en vaak ronduit smerig, zo bleek uit een reportage van schandaalreporter Günter Wallraff.

Trends voor de thuiskok

De geur en smaak van eten uit onze jeugd maakt bij ons gevoelens van nostalgie los. Het is niet voor niets dat Karin Luitens Heimweekeuken zo populair is. Voor emigranten is 'eten uit het vaderland' belangrijk om zich ook in den vreemde thuis te voelen. Omgekeerd denken veel mensen dat ze via exotisch koken en eten ook de bijbehorende exotische cultuur leren kennen - maar dat is slechts ten dele het geval. De nieuwste trend is Filippijns eten, overigens.

Een leuk speeltje voor de beginnende thuiskok: de June oven, die automatisch herkent wat je er in hebt gestopt en er meteen het juiste bakprogramma bij zoekt. Of beter gezegd: het ding herkent een beperkt aantal producten en past een paar welbekende basisregels toe. Best aardig, maar met een prijs van 3000 dollar is het toch meer iets voor de gevorderde amateur - die echter waarschijnlijk het liefst zelf bepaalt hoe lang en op welke temperatuur zijn of haar ovenschotel gaart.

Nee, dan Google. De zoekgigant heeft zich op eten gestort en wil nu geavanceerde beeldherkenning met kunstmatige intelligentie, crowdsourcing en gebruikersfeedback combineren om het aantal calorieën van elk willekeurig afgebeeld gerecht redelijk nauwkeurig te schatten. OK Google, hier heb je een bak lasagne, doe je best.

En verder

De QR-codes op de ketchupflessen van Heinz die in Duitsland tussen 2012 en 2014 werden verkocht, hebben enige tijd doorverwezen naar een pornosite. Tja, ook grote bedrijven kunnen blunderen met goedkope aanbiedingen voor domeinnamen.
Albert Heijn stopt met het 'ramadan-schap', omdat het nogal rommelig oogde. Toch vind je nog steeds 'alles voor de Ramadan gewoon bij Albert Heijn'. Wij vermoeden echter dat de meeste moslims - net als wij - hun bulgur, dadels, vijgen en olijven liever 'gewoon bij de Turk' kopen.
De Duitse Foodwatch nam superfood onder de loep en concludeerde: superfood is super, net als gewoon vers fruit en verse groente.
Volgens Rens Kroes is gezond eten 'echt geen trend', zoals superfoods en gefermenteerd voedsel dat wel zijn. Gewoon omdat gezond voedsel goed is voor eh... de gezondheid dus.
Een lekker kaasje voor een lekker prijsje: een 20 jaar oude Wisconsin Cheddar Cheese voor een slordige 209 dollar per pond. En blijkbaar is dat echt geen cent te veel betaald.

Meer!

Eelco, site-administrator en culiredactie, maakt een goeie brunch op zondagochtenden. Werkt als onderzoeker aan 'recommender systems', ook voor recepten, en doet ook iets met privacy.