Vegatopia - December 2024: Reuzespruitjes, rauwe melk en ruimtesake

maandoverzicht 256x192 Deelnemers aan Veganuary lopen de kans aan het eind van de plantaardige maand van vlees te walgen. Wegwerpbestek en -verpakkingen van afhaaleten kost nu standaard 25 cent. Britse spruitjes zijn dit jaar een kwart groter dan gebruikelijk. Rauwe koemelk is ongekend populair, maar niet zonder risico. In Duitsland zijn in Dubai-chocolade verboden kleurstoffen en niet-gedeclareerde allergenen aangetroffen. Koffie wordt steeds duurder. Het aantal oliebollenkramen is flink gestegen. Bierbrouwer Guinness spreekt zijn Ierse reserves aan. In het ISS wordt sake gebrouwen. December 2024 in vogelvlucht.

Lekker vegetarisch

Vleeseters die meedoen aan de plantaardige challenge Veganuary lopen de kans dat ze aan het eind van de maand walgen van vlees, blijkt uit Brits onderzoek. Veel mensen hebben al moeite om te accepteren dat ze tegelijkertijd van dieren houden en desondanks toch vlees eten (in vaktermen heet dat cognitieve dissonantie). Na een volledig plantaardige maand kan de balans daarom ineens omslaan.

Na de orkaan Helena heeft een vegan restaurant in Asheville, North Carolina, moeite om het hoofd boven water te houden. De eigenares probeert daarom de zaak lopende te houden door gratis maaltijden aan armen uit te delen, onder andere met gedoneerd vlees. Sommige klanten prijzen de actie, andere klanten blijven weg tot het restaurant weer 'gewoon' vegan is.

groente markt

Een beter milieu

De horeca moet vanaf nu standaard 25 cent rekenen voor eten en drinken in plastic wegwerpverpakkingen, zoals bijvoorbeeld koffie. Tot dusver mochten afhaalrestaurants zelf het bedrag bepalen, waardoor sommige ondernemers kozen voor een symbolisch bedrag, zoals 1 cent. In 2026 moeten we 40% minder verpakkingen weggooien dan in 2022.

Duitse supermarkten gooien een kwart minder levensmiddelen weg, na afspraken met de Duitse regering. Onder andere doneren supermarkten nu versterkt aan voedselbanken, en geven korting op producten waarvan de houdbaarheidsdatum bijna is verstreken.

Het was een goed jaar voor de spruitjesoogst in Groot-Brittannië en daarom zijn de spruitjes aldaar gemiddeld zo'n 25% groter. De Britten hebben een voorkeur voor grote spruitjes, terwijl Nederlanders liever iets kleinere exemplaren hebben.

spruitjes schaal

Lekker gezond

Rauwe koemelk is een van dé wellnesstrends van 2024. Liefhebbers geloven dat rauwe melk meer vitaminen en mineralen bevat. In de Verenigde Staten leidt de rauwe-melkhype tot controverses. De toekomstige gezondheidsminister is een aanhanger, net als veel gelovers in de QAnon-samenzweringstheorie.

Ook in Nederland is rauwe melk populair, ondanks het risico op ziekteverwekkers in ongepasteuriseerde melk. Daarom heeft het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport besloten dat boeren hun melk maandelijks testen. De kosten per test zijn 150 tot 175 euro.

De populaire Dubai-chocolade, met engelenhaar en pistachevulling, staat in Duitsland onder een vergrootglas. Bij steekproeven in de deelstaat Baden-Württemberg zijn niet-toegelaten kleurstoffen en niet-gedeclareerde allergenen - waaronder sesamzaad - aangetroffen. Ook is in sommige repen palmvet aangetroffen, terwijl dit niet bij de ingrediënten stond, wat een typisch geval van misleiding is.

De Raad voor Volksgezondheid & Samenleving vindt dat supermarkten een bonus moeten krijgen voor gezonde producten, en een boete voor de ongezonde producten. Maar liefst 79% van het assortiment is nog steeds ongezond en dat percentage moet omlaag. Ook moeten winkelroutes worden aangepast, zodat klanten meer gezonde producten kopen.

supermarkt familie winkelwagen

Schaarste en inflatie

Koffie wordt steeds duurder door de gecombineerde factoren klimaatverandering, hogere transportkosten en speculatie op de beurs. Klimaatverandering is de belangrijkste oorzaak: in de gebieden waar koffie wordt aangebouwd, regent het meer, waardoor de koffievruchten verrotten. Ook overstromingen spelen een belangrijke rol. Aan de andere kant zijn de huidige koffieprijzen eigenlijk ook veel te laag.

In het katholieke Jubeljaar worden restaurants in Rome opgeroepen om de prijzen van hun gerechten niet te verhogen. Restaurants die een eerlijke prijs vragen, kunnen een sticker op hun raam plakken, om te bewijzen dat zij de toeristen niet oplichten.

De Duitse bondskanselier Scholz kwam met het plan om de BTW op levensmiddelen te verlagen. Voorstanders wijzen er op dat met name armere huishoudens er van zullen profiteren, omdat zij relatief veel geld aan eten uitgeven. Tegenstanders vinden dat rijkere huishoudens desondanks te veel meeprofiteren en dat de maatregel het belastingstelsel onnodig gecompliceerd maakt.

koffie ontbijt

Markt en economie

Levensmiddelenfabrikant Unilever verkoopt voedselmerken Unox en Zwan. Na de eerdere verkoop van Conimex aan een Fins bedrijf is dit een verdere breuk met Nederland, nadat het voormalig Brits-Nederlandse bedrijf naar Londen is verhuisd. Unilever wil zich focussen op hun grotere merken.

Een avondje uit eten gaan is in vijf jaar tijd ongeveer 30% duurder geworden. De prijzen van fastfood en afhaalmaaltijden zijn zelfs 38% in prijs gestegen. Ook low-budgetrestaurants hebben hun prijzen moeten verhogen, maar weten vaak door scherp in te kopen de prijsstijging binnen de perken te houden.

Het aantal oliebollenkramen is de afgelopen met maar liefst 40% gegroeid. Vooral de coronacrisis heeft daaraan bijgedragen, omdat de kermisbranche in die tijd extra inkomsten wilde genereren via de loketverkoop, die tijdens de lockdowns wel was toegestaan.

oliebollen

Misdadig lekker

Een gestolen bestelbusje met 2500 pasteitjes van de Britse sterrenkok Tommy Banks is weer terecht. De pasteitjes waren waarschijnlijk bijvangst en de kok had al eerder de dieven opgeroepen om ze anoniem bij een buurtcentrum of voedselbank achter te laten. Helaas bleken de pasteitjes niet meer eetbaar te zijn.

Albert Heijn is de winnaar van het Gouden Windei, de prijs voor het meest misleidende product. Zij zouden stilletjes de hoeveelheid vis in hun lekkerbekjes verlaagd van 75% naar 55%, een typisch geval van 'beknibbelflatie'. Albert Heijn heeft de prijs niet aanvaard, omdat uit consumentenonderzoek bleek dat klanten graag een dikkere korst wilden hebben.

Nadat een Braziliaanse vrouw haar twee zussen en nicht tijdens het kerstdiner heeft vergiftigd, wil de politie ook haar eerder overleden echtgenoot opgraven. De vrouw zelf is echter zelf ook ziek geworden van de kerstcake, waar sporen van arseen in aanwezig waren.

Trends en curiosa

Duizenden mensen hadden per abuis een mailtje gekregen dat ze een privé-kok aan huis hadden gewonnen tijdens de Wintercity-actie van de Nederlandse Spoorwegen. Helaas bleek het te gaan om een technische fout. De NS is niet van plan om een 'excuusdiner' of een andere compensatie te organiseren.

Het Japanse merk Dassai is van plan om sake te brouwen in het ruimtestation ISS. Verwacht wordt dat het gebrek aan zwaartekracht zal leiden tot een ander fermentatieproces. Een glaasje ruimte-sake zal naar verwachting zo'n 500.000 euro kosten.

Bierbrouwer Guinness spreekt zijn Ierse reserves aan om te kunnen voldoen aan de sterk gestegen vraag onder de gen-Z'ers in Groot-Brittannië. De groeiende populariteit onder de jongere generatie is te danken aan beroemdheden als Kim Kardashian en een trendy drinkspelletje.

guinness glazen

En verder

Tientallen mensen zijn door verdrukking omgekomen bij het uitdelen van voedsel in Nigera. De president heeft strikte maatregelen aangekondigd om mensenmassa's beter te beheersen.
De TasteAtlas heeft de 100 beste gerechten van 2024 gepubliceerd. Daar is geen enkel Brits of Nederlands gerecht bij. Indonesië is wel vijf keer vertegenwoordigd.

Meer!

Eelco, site-administrator en culiredactie, maakt een goeie brunch op zondagochtenden. Werkt als onderzoeker aan 'recommender systems', ook voor recepten, en doet ook iets met privacy.