Voortaan hebben we iedere week een groente van de week. Deze groente is op dat moment goed te verkrijgen in de supermarkten, voor een redelijke prijs. Maar wat doe je ermee? Kies je voor de standaardgerechten of wil je er eens iets heel anders mee maken? Vegatopia geeft je in deze rubriek recepten en tips. Deze week: boerenkool!
Nog even en dan is het seizoen voor verse boerenkool voorbij en ben je voor je boerenkoolstamppot weer overgeleverd aan de diepvriesversie. Maar dat je met boerenkool veel meer kunt maken dan die overbekende stamppot, dringt in steeds meer keukens door.
Boerenkool wordt al ruim 2000 jaar gegeten in Europa en was tot de middeleeuwen de meest gegeten groente. De oorsprong ligt in de Mediterrane gebieden, maar hij is door zijn ongevoeligheid voor koude juist populair geworden in de noordelijke landen.
Zo had bijna ieder huis op de Schotse eilanden een speciale boerenkooltuin en werd er een soort van zuurkool van de boerenkool gemaakt. Onze oosterburen blancheren de kool en dienen het op met gebakken aardappels, mosterd en de obligate stukjes koe en varken. In Denemarken en Zweden wordt de boerenkool lang zachtjes gekookt samen met bouillon, room, peper en zout. In de VS is de groente vooral populair bij de zwarte bevolking en wordt het gesmoord met andere bladgroenten en raapjes.
Stamppot
In Nederland is stamppot nog altijd hét gerecht om met boerenkool te maken. Bij ons thuis werd de stamp standaard opgediend met Amsterdamse uitjes, augurk en (vega-)worst en -spekjes. Met zuur en zout/umami dus. Met deze basissmaken kun je volop variëren. Gebruik als zuur bv. piccalilly en voor de zoute, hartige smaak blokjes oude kaas of plakjes rookkaas. Andere kazen kunnen natuurlijk ook, zoals een zachte brie. Een beetje pit verkrijg je met mosterd of sambal.
Deze tips om je stamppot op te leuken, komen van het Vegatopia-forum. Dien je boerenkoolstamppot eens op met:
- reepjes gedroogde tomaat, geitenkaas en sambal
- nasikruiden: laat ze wellen in wat warm water en stamp dit mee met de aardappels en de boerenkool
- blokjes feta
- piccalilly en hüttenkäse
Wil je een stevige bite bij je stamppot? Dien het dan op met een kaasschnitzel, de befaamde kaasgehaktballen van Joyce of zoet-pittige tempehribbetjes en gebakken uitjes.
Stamppot plus
Maak een flinke pan stamppot, voor meerdere dagen. In plaats van het de volgende weer zo op te dienen, maak je er boerenkoolkroketjes van of vul je er wraps mee (samen met blokjes brie) die je even in de oven gratineert met pittige kaas. Deze wraps kunnen zelfs op de BBQ straks!
Boerenkool zonder de stamp?!
Dat kan! Echt! In veel landen wordt boerenkool gegeten zonder dat het met aardappels tot een brei gestampt is. Ook in Nederland zien we in dat er met deze groente meer te doen is. Redacteur Tertia maakte er een curry met pompoen van en Jannika een curry met zoete aardappel.
Voor haar Week van de Smaak uitdaging vijf jaar geleden, roerbakte Monique de boerenkool met ui, knoflook en sojaroom en diende dit op met gegrilde zoete aardappel en een friszoete koolrabi-peersalade.
Dat boerenkool uitstekend smaakt met zoete aardappel, blijkt wel uit de vele recepten die deze twee combineren. Zo stopte blogger 'Oh My Veggies' ze in een gratin. 'Food and Wine' doet het met pastinaak: geroerbakte boerenkool met in de oven geroosterde pastinaak.
In de supermarkten vinden we steeds meer chips die niet van aardappels zijn gemaakt. Zouden boerenkoolchips uiteindelijk ook de schappen gaan veroveren? In foodieland zijn ze inmiddels al superhip. In plaats van olijfolie en chilivlokken, kun je ook kokosolie en kokosrasp gebruiken.
Vloeibaar
Gestampt, geroerbakt, knapperig... maar vloeibaar kan natuurlijk ook nog.
Wie in het bezit is van een sapcentrifuge en een portie lef, kan zich eens wagen aan een boerenkoolsapje met aardappel en appel of een mojito met boerenkool en agavesiroop.
Voor wie zich graag verwarmt zonder alcohol, is een soep misschien geschikter, zoals een Senegalese pindasoep of de Toscaanse groentesoep ribolitta.
Van forumster Maaike kregen we het recept voor caldo verde, een Portugese maaltijdsoep. Haar vriend kreeg het recept van zijn Portugese oma, Maria Rosa da Saúde, en paste het iets aan. Oma maakte deze soep met een andere kool, cavolo nero, en gebruikte geen bouillon en soms wel wat vlees.
Caldo Verde
voor vier personen
1 kilo aardappels
2 l bouillon
extra vierge olijfolie
versgemalen zwarte peper
150 g fijngesneden verse boerenkool (of 300 g diepvriesboerenkool)
- Schil de aardappels en snij ze in plakken van ongeveer 2 cm dik.
- Kook de aardappelplakken op laag vuur gaar in de bouillon.
- Haal de pan van het vuur, voeg er een royale scheut olijfolie aan toe (het originele recept vraagt om 100 ml!) en zwarte peper, en pureer dit met de staafmixer.
- Breng de soep weer aan de kook, voeg dan de boerenkool toe en laat het nog 10 minuten doorkoken. De boerenkool heeft dan nog wel een beet. Houd je daar niet zo van, laat het dan langer koken.
Meer!