Dit jaar is het jaar waarin veganisme mainstream is geworden. Waar in Groot-Brittanië de discussie geciviliseerd wordt gevoerd, vernielen in Frankrijk radicale veganisten slagerijen en slachthuizen. Op Vlaamse scholen vertelt Maud Kippenbout kinderen dat vlees eten "best ok" is. Door de droge zomer zijn de Vlaamse frietjes dit jaar korter dan gebruikelijk. Een stroopwafelbakker uit Enschede ondersteunt het Korps Mariniers met 2400 stroopwafels. Een Marokkaanse vrouw in de Verenigde Arabische Emiraten heeft haar man vermoord en zijn vlees aan arbeiders in de buurt geserveerd. November 2018 in vogelvlucht.
Wordt veganisme het nieuwe normaal?
Volgens The Guardian is 2018 het jaar waarin veganisme mainstream is geworden. Een combinatie van vlees- en slachthuisschandalen, toenemende aandacht voor en zorg over milieu en klimaatverandering, en gezondheidsbewustzijn heeft veganisme definitief uit het geitenwollensokkenhoekje gehaald. Niet geheel toevallig werkt de industrie deze ontwikkeling ook in de hand met bijvoorbeeld allerhande vegetarische roockworsten.
Deze observatie wordt bevestigd door een studie van de Britse supermarkt Waitrose: meer dan 12% van de Britten geeft aan vegetariër of veganist te zijn, en een derde van de Britten eet beduidend minder vlees. Een positief bijeffect is dat voor veel mensen de grens tussen wel of geen vlees eten minder 'streng' wordt, wat een gehele, gedeeltelijke of tijdelijke overstap een stuk makkelijker maakt.
De studie wordt overigens jammer genoeg meteen onderuit gehaald door de voormalige editor van het Waitrose Food Magazine, die naar aanleiding van een voorstel voor een serie vegan recepten de betreffende journaliste een nogal bot antwoord stuurde: "Make them eat steak and drink red wine?" Ondanks excuses is hij inmiddels ontslagen.
Ook in Frankrijk zal vegetarisme of veganisme niet zonder slag of stoot mainstream worden. Fransen schijnen op dit punt nogal heetgebakerd te zijn, en vlees eten is voor velen onderdeel van hun cultuur en traditie. Dat Franse radicale veganisten kiezen voor het vernielen van slagerijen, het verbranden van slachthuizen en het vergelijken van de vleesindustrie met de Holocaust biedt weinig uitzicht op een constructieve dialoog, die in Groot-Brittannië blijkbaar wel plaats kan vinden.
Daarnaast zijn er ook praktische problemen om rekening mee te houden: volgens het Duitse Voedingscentrum is het moeiijk of zelfs onmogelijk om kinderen volledig veganistisch op te voeden. Daarbij wordt de kanttekening geplaatst dat hoewel relatief veel vegan kinderen relatief klein blijven, dat bij het overgrote deel geen tekorten worden geconstateerd. Ouders wordt wel aangeraden om bij een vegan dieet in ieder geval de huis- of kinderarts te consulteren; daarentegen zijn kinderen die vegetarisch eten doorgaans gezonder, mede omdat vegetariërs zich vaak goed inlezen en op voedingsstoffen letten.
Controverses
De Vlaamse boerenlobby VLAM heeft op scholen een educatief boekje verspreid, waarin Maud Kippenbout en Sam Ham kinderen willen overtuigen dat het "best ok is om [Vlaams] vlees te eten". De vegan organisatie EVA en ook wetenschappers vinden dit boekje propaganda: kritische noten ontbreken volledig. EVA heeft als reactie zelf educatief materiaal en workshops op scholen aangeboden. Op Facebook vroegen mensen zich terecht af of dit soort propaganda - van beide partijen - wel op school thuis hoort en of een evenwichtige voorlichting niet beter zou zijn.
Een inwoonster van het Amerikaanse Long Island klaagt een bedrijf aan omdat hun erg dure vegan 'boter' helemaal geen boter is en er ook niet naar smaakt. Als je denkt dat dit Amerikaanse toestanden zijn: ook in Nederland is 'boter' een beschermde term die alleen gebruikt mag worden als er tenminste 80% melkvet in zit. Daarom heet 'peanut butter' hier ook pindakaas. Dat in de volksmond margarine vaak boter genoemd wordt, doet hier niet aan af.
De Britse supermarkt Sainsbury's had een recept voor een Perzische curry gepubliceerd dat klaarblijkelijk niets met de Perzische keuken te maken had. Dit leidde tot beschuldigingen van luiheid en 'cultureel racisme'. Uiteindelijk bleken de emoties niet zo heel erg hoog te zijn opgelopen: de grootste zonde in het recept is dat de delicate safraan in anderhalf uur wordt doodgekookt.
Lekker gezond
Tijdens het Nationaal Schoolontbijt op 5 november kregen kinderen een 'iets gezonder schoolontbijt'. De hagelslag was al in de ban gedaan, en dit jaar is er zelfs een groentespread in de smaak aardbeien/bietjes en stukjes komkommer en appel. Wel had de voedingsindustrie weer een flinke vinger in de pap, wat tot kritiek van foodwatch leidde. Propaganda heeft op scholen tenslotte niets te zoeken.
Mag de regering zich met de levensstijl van zijn inwoners bemoeien? Wat nu bijvoorbeeld als er een alcoholverbod op vliegvelden zou komen? Een columnist van The Guardian, zelf een bierliefhebber, is daar dubbel in: hij zou zijn pintje voor de vlucht missen, maar de luidruchtige vakantiegangers die een Guinness als ontbijt hebben gehad, hoeven wat hem betreft ook niet. En nuchter op je bestemming aankomen is eigenlijk ook wel zo prettig - en logisch. Bovenal wil je niet door een co-piloot met twee flessen wijn achter zijn kiezen naar je vakantiebestemming worden gevlogen, zoals onlangs bij Japan Airlines, maar dat is weer een ander verhaal.
Freakshakes zijn milkshakes versierd met chocolade, snoep, koekjes en slagroom. Omdat sommige freakshakes maar liefst 39 theelepels suiker bevatten, wil een Britse actiegroep ze verbieden.
Schaarse producten
De Britse supermarkt Waitrose, al eerder genoemd, brengt een vergeten groente op de markt: salsify, in Nederland enigszins bekend als paarse morgenster, boksbaard of witte schorseneren. De groente was heel gebruikelijk in het Victoriaanse Engeland en nu, misschien vanwege zijn lelijke, harige uiterijk en plakkerigheid, in de vergetelheid geraakt. Wellicht over een poosje ook bij ons bij de groenteboer?
Door de uitzonderlijk droge zomer zijn de aardappelen kleiner dan gebruikelijk. De Vlaamse frietjes zullen dus ook korter zijn dan we gewend zijn. Ze smaken echter net zo lekker en bovendien passen er meer in een zak. Elk nadeel heeft zijn voordeel.
Halloumi, de bekende Cypriotische kaas, wordt almaar populairder. De Cyprioten hebben moeite om voldoende geiten- en schapenmelk te produceren, en daarom mag halloumi ondertussen wel 80% koemelk bevatten. Nog is halloumi geen beschermd product, maar de regering van Cyprus probeert met alle macht buitenlandse namaak tegen te gaan.
Opvallend culinair
Een stroopwafelbakker uit Enschede vroeg zich op Twitter af of onze militairen in Schotland en Noorwegen wel regenjassen hebben. Het Korps Mariniers reageerde gevat: regenjassen wel, maar géén stroopwafels. Sportief zal de bakker 2400 stroopwafels leveren, met ondersteuning van sponsors.
Een moeder uit het Duitse Sleeswijk-Holstein ontdekte een vaatwastablet tussen de zoetigheden die haar zoon met Halloween had opgehaald. Onbekend is of de tablet met opzet is gegeven, of dat de gulle gever zich had vergist.
Ter gelegenheid van Halloween een macabere (Duitstalige) geschiedenis van de laatste maaltijd voor de executie. Voor vele, doorgaans arme, terdoodveroordeelden was dit de enige, wellicht eerste gelegenheid om echt eens wat bijzonders te eten. In zekere zin was het ook een afkoopsom: het zou de veroordeelde gunstig stemmen, hij of zij zou aantoonbaarder het schavot betreden, en na de dood de beul niet lastig vallen met geestverschijningen en dergelijke. Ook de beul en zijn familie aten voor de executie beter dan gebruikelijk: een onthoofding vergt precisie en dus concentratie en bovendien was er weer eens geld in het laatje.
Een Marokkaanse vrouw in de Verenigde Arabische Emiraten heeft haar man vermoord, nadat hij had aangekondigd een andere vrouw te willen trouwen. Ze maakte gehakt van zijn vlees en serveerde het aan Pakistaanse arbeiders uit de buurt. Daar kan Sweeney Todd een puntje aan zuigen.
En verder
- Een 'ham' van watermeloen was dit jaar een fenomeen in New York. Gerookt met rozemarijn kostte maar liefst 75 dollar en toch was er een wachtlijst, mede dankzij Instagram.
- De Reclame Code Commissie tikt Albert Heijn en Jumbo op de vingers omdat het lang niet altijd duidelijk is waar hun groente en fruit vandaan komt. De supermarkten beloven beterschap, maar een foutje is blijkbaar snel gemaakt op de werkvloer.
Meer!
- Oktober 2018: racistische melk, water in de trein, en fotogenieke magnetronmaaltijden
- September 2018: een vegetarische hond, zelfbouwtoast met avocado, en een superieure groente
- Augustus 2018: een vegan voedselbank, groente met een vlekje en popcorn met Maggi-smaak
- Juli 2018: hot dogs, oude meuk en nieuwlichterij
- Juni 2018: vegan vandalen, schijngehakt en broccolipoeder
- Mei 2018: kindersigaretten, een gulle veganist en chocolaatjes in een schoen
- April 2018: schnitzelgate, plastic attacks en levende pissebedden
- Maart 2018: slimme vibrators, topless bediening en een pollepelmoord
- Februari 2018: chips voor vrouwen, vegan hot dogs, en vreetvloggers
- Januari 2018: mochi, raw water en een chocoladereep voor Churchill
- December 2017: plantaardige biefstuk, pitloze avocado's en cannabiswijn
- November 2017: dagen zonder vlees, Jezus in een worstenbroodje en een nudistenrestaurant
