De online Smart Green Guide, een initiatief van groentekok Frank Fol, deelt elk jaar radijzen in plaats van sterren uit aan groenterestaurants in de gehele wereld. Criteria zijn daarbij de hoeveelheid groenten en fruit in de gerechten, de culinaire creativiteit en de duurzaamheid op verschillende vlakken.
Lijsten en plaatsen
Wie houdt van cijfers en ranglijsten kan via de handige zoekmachine heel wat vinden. Voor 49 landen, maar ook per dorp of stad, zijn er cijfers over hoeveel zaken er met hoeveel radijzen zijn geselecteerd. Zo leren we dat er in België 236 en in Nederland 122 restaurants radijswaardig werden geacht. Het lijkt ons twijfelachtig dat dit nog aan de oude culinaire achterstand van Nederland zou te wijten zijn, want onze eigen restaurantgids telt meer dan 150 vegetariërvriendelijke Nederlandse en bijna 100 Belgische restaurants.
De top-100 loopt merkwaardig gelijk op: in België zijn er 17 restaurants met vijf radijzen, in Nederland 16. Vier radijzen gaan naar telkens 24 restaurants in beide landen. Nederland gaat wel met de grootste eer lopen met de bekroning van De Nieuwe Winkel uit Nijmegen tot beste groenterestaurant van de wereld. In de top-10 vinden we voor België Vrijmoed van Gent op de vierde plaats en het Brusselse Humus x Hortense op de negende plaats.
Bij andere landen valt onder andere de ruime vertegenwoordiging van Italië op met 79 vermeldingen, waarvan 15 met 5 radijzen. Een reden om weer vlug een Italiëreis te plannen. Ook het Verenigd Koninkrijk laat zijn oude slechte culinair imago achter zich met 74 bekroningen.
We eindigen het amusante rekenspel met onze verwondering dat in het zo vegetarische India welgeteld één restaurant (met drie radijzen) wordt vermeld. Misschien moet daar door een plaatselijke correspondent nog wat intensiever gezocht worden.
De Nieuwe Winkel
Gunstige evolutie
Als vegetariër of flexitariër die vegetarisch of plantaardig wil eten moest je vroeger de menu's van "groente"-restaurants met enig voorbehoud bekijken. Er waren er nogal wat menu's met vele groenten, maar met nog altijd wat dierlijks. De vegetariër werd, net als de allergielijders, in de kleine lettertjes verzocht om zijn voorkeur op voorhand te laten kennen. Het is dan ook prettig om vast te stellen dat alvast in België en Nederland meer en meer keukens ook een evenwaardig en aantrekkelijk groentemenu aanbieden.
Nog verheugender is natuurlijk dat meer en meer volledig plantaardige restaurants met durf en gedrevenheid de keuken van het toekomstige Vegatopia aankondigen. De Nieuwe Winkel, Yerba, Amaranth, Humus x Hortense, Wildn zijn enkele hooggekwoteerde en opvallende goede voorbeelden.
Je kunt weliswaar nog niet van bijvoorbeeld een specifiek icoontje afleiden of een restaurant volledig plantaardig of vegetarisch is of een zuiver groentemenu heeft, maar de recensie in de gids en een raadpleging van de website van de zaak zelf brengen daar gelukkig wel duidelijkheid in.
Humus x Hortense
Fine dining of niet
Het valt op dat de meeste vijf radijzen-restaurants uit de top-100 van België en Nederland 'inheemse' en 'fine dining'-zaken zijn, net zoals de Rode Michelin en Gault&Millau. Een menu van iets minder dan 100 euro per persoon is op dit niveau al doorsnee en redelijk geprijsd. Dit zal dan ook vooral een cliënteel van kapitaalkrachtige foodies - of eenmalige gelegenheidsbezoekers die iets te vieren hebben - aanspreken.
Om ook een meer doordeweeks publiek te bedienen, worden in een aparte lijst kleine restaurants, cateraars en ketenrestaurants met een radijsblad aangeduid, uitgaande van dezelfde criteria. Maar we vermoeden toch dat met 41 vermeldingen in België en 5 in Nederland de focus hier niet ligt. De restaurants die een veganistische optie hebben worden aangeduid met een groene radijs. Met 24 in België en 19 in Nederland vrezen we dat ook deze lijst niet volledig is, maar het is toch aardig om ook dit lijstje te hebben.
Wat we in de zoekoptie bij categorieën (toon alles, Nederlandse keuken, Gastronomisch Gilde, Nieuw, veganistische keuzes) missen zijn de zovele uitheemse zaken waar de vegetarische eter als vanzelfsprekend goed terecht kan. Wellicht zijn de Indiase, Libanese, Oost-Aziatische, Italiaanse en andere keukens te talrijk, wat te zeer casual dining en niet uitgesproken genoeg in hun groente-aanbod, dat nochtans rijk aanwezig is.
Vergetelheden en fouten
Het getuigt van een grote ambitie en gedrevenheid om de groenterestaurants van 49 landen in kaart te brengen. Het is een voornemen dat nooit volledig kan worden waargemaakt. Zo zagen we dat een aantal vermelde zaken in de lijst met radijsbladen niet meer bestaan: Veni vidi vegan (Charleroi), Végétalicia in Namen (ander adres, enkel nog catering), Wabi Neo Cantine en Dream & Food in Elsene, Flow café in Deurne, Wild Project in Antwerpen, om een paar te noemen.
Een aantal beslist vermeldenswaardige zaken ontbreken daarentegen: de volledig plantaardige Lento en Spritz in Antwerpen, het gastronomische Puur Sanh in Berg en Dal, het spannende en sympathieke Kasvio in Utrecht, het top 100 waardige Vannu in Bavel,...je kunt de lijst met ontbrekende zaken zelf verder aanvullen.
Het is moeilijk om een gids up-to-date te houden en om gesloten zaken op te sporen en te schrappen. Het vraagt voortdurende aandacht die enkel een uitgebreid team of één grote, maar vooral actief meewerkende community kan verwezenlijken.
De Green Guide is een zeer verdienstelijke poging om een groenere en duurzame restaurantwereld te bevorderen. Maar check toch eerst even het bestaan, de menukaart en de prijzen voor je je naar een radijzenrestaurant spoedt. En blijf vooral zelf ontdekken: we vernemen graag je geslaagde vegetarische restaurantbezoeken voor onze eigen restaurantgids.
Mushroom terrine, Kasvio
modern Europees - €€
puur plantaardig en ambachtelijk - €€
biologisch en gastronomisch - €€€
