Vegatopia - Makkelijke Maandag: tofu met ketchup

Tofu met ketchup Machteld Een vriend maakte onlangs een tofugerecht met een zeker voor hem opvallend hoofdingrediënt: ketchup. Nee, hij is geen gemakzuchtige student, en ook geen culinaire barbaar die alles in deze saus onderdompelt. Het bijzondere en simpele gerecht bleek een vegetarische variant op een recept uit de respectabele New York Times te zijn. Die vriend was er enthousiast over en dus wilde ik het ook proberen voor de Makkelijke Maandag hier op Vegatopia.

Manchurian

Dat recept (niet vegetarisch, overigens wel opgetekend door Mark Bittman, bekend van De Dikke Vegetariër) blijkt 'Manchurian' te zijn. Met deze benaming, die geen duidelijke Nederlandse vertaling lijkt te hebben, wordt de Indiaas-Chinese keuken bedoeld. Deze keuken is ontstaan uit de Chinese gemeenschap die zich ruim een eeuw geleden vestigde in Kolkata (voorheen Calcutta), en dus niet - zoals je wellicht zou denken - uit de Chinese provincie Mantsjoerije.

Als een gerecht het voorvoegsel 'Manchurian' krijgt, dan betekent dat (volgens dit Wikipedia-artikel) dat het geserveerd wordt in een zoet-zoute bruine saus. Dat dat een ruim begrip is, mag duidelijk zijn. Op het internet vind je dan ook veel verschillende versies van gerechten met deze saus.

De variant uit de New York Times is veruit het simpelste. Volgens Bittman heb je niet meer nodig dan wat knoflook, chilipoeder en dus ketchup, een ingrediënt wat volgens hem in bijna ieder huishouden aanwezig is.

Ketchup

Maar niet in het mijne en daarom kocht ik snel zo'n overbekende fles Heinz. Volgens velen de beste ketchup, en nog zonder onnodige ingrediënten als glucose-fructosesiroop en zetmelen ook. Er zit wel veel heel suiker in. Zo veel dat hij wat mij betreft zo in de Tova-dessertsauzenlijn kan. De tweede keer dat ik dit gerecht maakte, heb ik daarom een paar eetlepels van de ketchup vervangen door currysaus.

Bij het recept in de NYT vind je opmerkingen van meerdere mensen die die zoete smaak van Bittmans ketchupsaus ook niet zo konden waarderen, terwijl sommigen wel enthousiast waren. Ga daarom, zoals met koken natuurlijk altijd moet, uit van je eigen smaak. Zo heb ik zelf rijstazijn, sambal, gember, een uitje en sojasaus toegevoegd, voor meer pit en hartigheid. Kijk in je koelkast wat je nog hebt liggen aan sauzen en smaakmakers, en experimenteer er op los!

Vind je de ketchup die je in huis hebt sowieso te zoet, gebruik dan dus meer van die extra ingrediënten. En als je ketchup op zichzelf al heerlijk vindt, voeg je gewoon niets anders toe. Dan is het pas echt een Makkelijke Maandag en met de titel 'Manchurian tofu' nog best culinair verantwoord ook.

Is ketchup uit een knijpfles je toch iets te min, dan kun je de saus natuurlijk ook helemaal zelf maken, met tomatenblokjes en kruiden (garam masala bijvoorbeeld) als basis, of zelfgemaakte ketchup gebruiken. Niet alleen met de saus kun je variëren: in plaats van tofu kun je ook blokjes nepkip, Quorn of bijvoorbeeld tempeh gebruiken.

Tofu met ketchup - de ingrediënten

Bijna alle ingrediënten voor dit recept (de maizena ontbreekt).

'Manchurian' tofu met ketchup

voor 2 personen

200 g tofu
2-3 el maizena (of bloem)
zout
olie (bv. olijf- en/of sesamolie)
1-3 tenen knoflook (naar smaak en sociale wenselijkheid)
1 cm³ gember
halve ui
10 el ketchup
1-3 tl sambal
2-3 el rijstazijn
1-2 tl sojasaus
peper
optioneel: bosuitjes en (geroosterde) sesamzaadjes

Dep het blok tofu droog met keukenpapier of een schone handdoek. Druk er iets op, zodat zo veel mogelijk vocht eruit geperst wordt. Snij dan de tofu in blokjes van 1 cm³.
Meng de maizena met een flinke snuf zout. Wentel de blokjes tofu door de gezouten maizena. Dit gaat heel gemakkelijk met een bolzeef: doe daar de blokjes in en strooi er maizena overheen. Schud even goed door elkaar, zodat alle kanten van alle blokjes bedekt worden.
Bak de blokjes in 5-10 minuten op middelhoog vuur in ruim voldoende olie gaar. De buitenkant moet knapperig en bruin zijn.
Leg een paar velletjes keukenpapier op een bordje of in de bolzeef en laat hierop de tofu uitlekken.
Hak ondertussen de knoflook, de gember en het uitje fijn.
Gebruik de olie die nog in de pan zit of neem 2 eetlepels verse olie, en fruit hierin de knoflook, gember en ui op laag vuur.
Voeg dan ketchup, sambal, rijstazijn en sojasaus toe. Meng alles goed door elkaar en breng de saus verder op smaak met zout en peper. Mag het nog iets pittiger zijn? Voeg dan meer sambal toe. Voor een hartigere smaak gebruik je meer sojasaus of een andere saus, zoals currysaus.
Voeg de gebakken en uitgelekte blokjes tofu toe, roer alles goed door elkaar en bak het nog 3-4 minuten zachtjes door. Bak niet te lang en laat de tofu ook niet te lang in de saus staan, daar wordt de bite wat minder van.
Serveer meteen met groente en/of rijst, bami of noedels. Garneer eventueel met fijngesneden bosuitjes en geroosterde sesamzaadjes.