De Denen weten wel hoe iemand verwend kan worden met een lekkere lunch: Smørrebrød! Fijn (rogge)brood wordt dik belegd met zoveel mogelijk beleg, zodat je het brood bijna niet meer kan zien. In Denemarken is smørrebrød een kunst: er zijn restaurants die zich erin specialiseren en de mooiste creaties presenteren. Maar de smaak is net zo belangrijk. Veel bekende combinaties zijn echter vaak niet vegetarisch, al zijn deze wel in opkomst. Geïnspireerd door een reisje naar Kopenhagen heb ik drie eigen varianten gemaakt.
Je kan een eigen selectie van twee soorten smørrebrød maken. Serveer je ze alle drie, dan is het een stevige lunch. Het brood wordt zo dik belegd, dat je de boterham eigenlijk het beste met mes en vork kan eten. Wil je toch een ontbijt op bed serveren, halveer dan de hoeveelheden en maak er mooie halve boterhammen van.
Traditioneel wordt smørrebrød met licht roggebrood gemaakt, dus niet van het donkere, grove Friese roggebrood dat we hier kennen. Maar er wordt ook gebruik gemaakt van andere soorten brood, als het maar bij het beleg past. De romige oesterzwammensalade past bijvoorbeeld erg goed bij licht (desem)brood. De sneetjes moeten liefst niet té dik zijn, want met al het beleg vult de smørrebrød al voldoende. Lekker met een kopje thee of glaasje vlierbessensap. Ook leuk is vlierbloesemsiroop met bruisend water.
Dille is een bekend ingrediënt in de Deense keuken, en is het lekkerst als het vers wordt gebruikt. Garneer de smørrebrød er dan ook rijkelijk mee, het ziet er nog mooi uit ook. De bietjes kunnen het beste een dag van tevoren worden gemarineerd. Als je het jezelf op zondag makkelijk wil maken, kan je de rest van het beleg dan ook al voor een groot deel voorbereiden. De remouladesaus wordt zelfs lekkerder als het een tijdje kan staan. Het opmaken van de boterhammen is een leuk klusje voor kinderen.
Voor vier personen
Oesterzwammensalade – Østers champignon salat
Dit is een vegetarische variant van hønesalat, waarbij oesterzwammen voor de stevige, maar toch zachte structuur zorgen. Gebakken uitjes worden in Denemarken vaker gebruikt als garnering, zoals op een (vega)hotdog.
1 el (raapzaad)olie
1/2 rode ui (of sjalot)
1/2 tl gedroogde tijm
300 g oesterzwammen
2 tl (fijne) mosterd
6 el crème fraîche
6 el mayonaise
1 tl mosterd (of naar smaak)
2 el bieslook
peper en zout
4 (lichtbruine of witte) boterhammen
(room)boter, op kamertemperatuur
2 augurken
handje ruccola
1 el gebakken uitjes
wat dilletopjes
Voorbereiding:
- Scheur de oesterzwammen in stukken, snijd de steel in plakjes
- Snipper de ui en snipper ook de bieslook, hou deze apart
- Verwarm de olie in een koekenpan en fruit de ui zachtjes aan, voeg de tijm toe
- Voeg de oesterzwammen toe en laat deze zachtjes bakken tot ze geslonken zijn
- Zet het vuur uit en laat afkoelen
- Voeg de crème fraîche, mayonaise en mosterd toe en meng goed. Voeg eventueel meer mosterd naar smaak toe
- Roer daarna de bieslook erdoor, voeg peper en zout naar smaak toe
Opmaken:
- Snij de augurken in plakjes
- Besmeer de boterhammen met boter
- Verdeel de oesterzwammensalade over de boterhammen
- Leg de plakjes augurk in een mooi patroon
- Bestrooi met wat blaadjes ruccola, gebakken uitjes en plukjes dille
Rode biet met sinaasappel - Rødbete med orange
Door de biet te marineren in vers sinassappelsap, krijgt deze een extra zoete smaak. Mocht je mooie gele of wit-rode bietjes kunnen vinden, dan kan je deze natuurlijk ook gebruiken. Ondanks dat kappertjes niet van oorsprong Deens zijn, worden ze veel gebruikt als zure tegenhanger.
2 grote, rode bietjes, gekookt
2 grote sinaasappels
2 tl dille, plus extra topjes, plus extra voor garnering
8 peperkorrels
4 (donkere) boterhammen
(room)boter, op kamertemperatuur
2 grote augurken (of 4 kleine)
50 g donkere slablaadjes, zoals veldsla of jonge bietenblaadjes
4 tl kappertjes (op azijn)
1 handje walnoten
Voorbereiding (liefst een nacht vantevoren):
- Ontvel de bieten, als dit nog niet gedaan is. Snij ze in mooie, zo dun mogelijke plakken
- Rasp de schil van 1 sinaasappel met een fijne rasp of een zester, pers daarna de sinaasappel uit
- Snij de dille fijn, doe samen met het sap, bijna alle rasp en de peperkorrels in een schaal, meng goed. Voeg daarna de bietjes toe
- Dek de schaal af en laat marineren in de koelkast. Schep af en toe om.
Opmaken:
- Snij de andere sinaasappel met een scherp mesje doordemidden, en snij er mooie partjes uit
- Hak de walnoten in kleine stukjes
- Besmeer de boterhammen met boter
- Leg eerst wat slablaadjes op de boterhammen, rangschik daarna de plakjes biet erover
- Strooi wat partjes sinaasappel, kappertjes, walnoten over de bietjes
- Sprenkel wat van de marinade over het geheel. Garneer met wat van de achtergehouden sinaasappelrasp, dilletopjes en nog een paar slablaadjes
Ei met aardappel en remouladesaus - Æg og kartoffel med remoulade
Remoulade is een populaire saus, die in Denemarken in de supermarkt in grote verpakkingen wordt verkocht. De Deense variant heeft als basis mayonaise en kleingesneden groenten, zoals augurk en komkommer.
2 grote aardappels (vastkokend of licht kruimig)
4 eieren
4 el mayonaise
1/2 rode ui (of sjalot)
4 augurken (ongeveer 3 el)
2 tl kappertjes
snufje dragon (of kervel)
4 eetlepels peterselie
1 tl azijn (of vocht van de augurken)
1/2 tl mosterd
peper en zout
4 plakken (licht of donker) roggebrood
(room)boter, op kamertemperatuur
bosje radijsjes
tuinkers en/of dille als garnering
Voorbereiding:
- Schil de aardappels als de aardappels wat ouder zijn. Mocht de schil nog mooi glad zijn, haal dan na het koken en afkoelen de schil er vanaf.
- Kook de aardappels gaar, zorg dat ze nog een beetje stevig zijn. Giet af en laat afkoelen
- Kook de eieren hard, laat ze in koud water schrikken
- Snipper de ui en de augurkjes zo fijn mogelijk, hak de kappertjes in stukjes
- Hak de peterselie fijn
- Meng voor de remouladesaus de mayonaise, augurken, ui, dragon, peterselie, azijn en mosterd. Maak op smaak met wat peper en zout. De remoulade moet op een wat dunnere sandwichspread lijken
Opmaken:
- Pel de eieren
- Snij dunne plakken van de aardappels en de eieren
- Snij de radijsjes in kleine reepjes
- Besmeer de plakken roggebrood met boter
- Leg de plakken aardappels dakpansgewijs op de boterhammen, lepel er wat remouladesaus over
- Leg de plakjes ei ook dakpansgewijs bovenop de aardappels, maar begin tussen twee plakken aardappel in, zodat er een mooi bloemmotief ontstaat. lepel er de rest van de remouladesaus over
- Garneer met de radijsjes en plukjes tuinkers en/of dille
Meer lekkers voor Moederdag!
- Nectarinebroodjes
- Luxe aspergetaart voor zuinige moeders
- Feestelijk brood met sinaasappel en spijs
- Ontbijtje van snijbiet, paddenstoelen en gepocheerd ei
- Ontbijten op een kleedje in het park
- Bladerdeegbakjes met chocolade, mascarpone en aardbeien