Nijmegen is door de Europese Commissie verkozen tot European Green Capital 2018. Een jaar lang is Nijmegen duurzame hoofdstad van Europa. Daarnaast houden we in Nijmegen van eten: er is onnoemelijk veel horeca te vinden en de stad heeft zelfs de grootste 'terrasdichtheid' per inwoner van Nederland! Maar hoe staat het met de vegetarische mogelijkheden? We nemen je mee voor een wandeling door en om het centrum, voor de beste groene eetplekjes, waar zowel goede vega(n) gerechten als duurzaamheid op de kaart staan. Bij alle genoemde hotspots wordt gebruik gemaakt van lokale producten of een andere vorm van duurzaamheid.
Klik op onderstaande links om meteen naar een specifiek stadsdeel te gaan en gebruik de kaart om een overzicht te krijgen. Daar vind je ook alle adressen. Of scroll een stukje naar beneden om met de wandeling te beginnen. Alle foto's in dit artikel zijn gemaakt door Sophie.
Stadscentrum - rondom de Sint Stevenskerk
Stadscentrum - rondom Valkhofpark
Stadscentrum - rondom Plein ’44 en Van Welderenstraat
Bottendaal
Galgenveld en Nijmegen Oost
Nijmegen West – De Biezen
Stadscentrum - rondom de Sint Stevenskerk
We starten de route in de oudste winkelstraat van Nijmegen: de Lange Hezelstraat. Vanuit het treinstation loop je hier langs het Kronenburgerpark zo naar toe. Aan de rechterzijde vind je al snel lunchroom Borboleta. Borboleta is Portugees voor ‘vlinder; en verwijst naar hoe medewerkers met een beperking zich hier kunnen ontwikkelen, ontpoppen en mogelijk verder uitvliegen. In de open keuken worden naast heerlijke broodjes, salades en (aanrader!) flinke yoghurtbowls met seizoensfruit, ook dagelijks verse soepen en taarten gemaakt. Sommige producten komen van andere sociale ondernemingen, zoals koffie van Koffiebranderij Coffyn en brood van Bakkerscafé Brood op de Plank in Nijmegen. Beiden zijn ondernemingen die ondersteund worden om mensen met een beperking te helpen bij wonen en werken. En soms is lokaal wel erg lokaal, namelijk uit dezelfde straat. Zo komt de thee van theewinkel het Theeza(a)kje en de kaas van Kaasboer de Wit, even verderop (neem daar zeker ook een kijkje!). Overigens is niet alleen het eten duurzaam: Borboleta heeft ook een eigen bibliotheekkast, waar je boeken kunt ruilen die je zelf niet meer leest.
Een lekker broodje bij de bakker halen kan natuurlijk ook. Een stukje verderop in de Lange Hezelstraat vind je de kleine, authentieke bakkerswinkel van biologische bakkerij Arend. De wortelbollen, zongedroogde tomaatbollen of mueslibollen zijn rijk gevuld en smaken prima zo uit de hand.
Op de hoek van de Hezelstraat, op de Ganzenheuvel, vind je Prikkels. Blijf je wat langer in Nijmegen, dan kun je hier meteen een kamer boeken, want naast eethuis is Prikkels ook hotel. Alle hotelkamers zijn ingericht met producten van lokale ontwerpers en bij het ontwaken geniet je direct van het mooiste uitzicht van de stad: je kijkt recht op de Sint Stevenskerk. Niet alleen het uitzicht prikkelt de zintuigen bij Prikkels, ook hun ijs, soepen en broodjes zijn een aanrader! Groenten voor de soepen komen van de lokale Stichting Brem, een sociale onderneming gespecialiseerd in arbeidsintensieve producten. Veel soepen zijn vegetarisch en ook met overige voedingswensen kan goed rekening worden gehouden. De soepen kun je overigens ook gewoon meenemen.
Tegenover Prikkels ligt waarschijnlijk het meest bekende lunchcafé van Nijmegen: De Blonde Pater. De Blonde Pater heeft veel nationale en internationale barista-prijzen op z’n naam staan. Dit hebben ze niet alleen te danken aan de heerlijke koffie van de Arnhemse koffiebranderij Peeze, maar ook aan de uitgebreide training die hun barista’s krijgen. Bij de koffie heb je veel vegetarische keuze op de zeer uitgebreide broodjeskaart. Of proef hun zelfgemaakte appeltaart, die ik zondermeer de beste van Nijmegen durf te noemen. Het royale terras van BP wordt verwarmd met kussens van Sit & Heat, een Nijmeegse uitvinding voor de meest duurzame manier van terrasverwarming. Al kun je natuurlijk ook gewoon een lekker warm dekentje omslaan.
Zoek je een rustiger plekje? Loop dan naar het Sint Stevenskerkhof. Verscholen naast de Sint Stevenskerk, in één van de authentieke Kannunikenhuisjes, vind je Philipse Koffie en Brocante. Zoals de naam al doet vermoeden, wordt hier in brocante kopjes (die zorgzaam met de hand worden afgewassen) verantwoorde ‘direct trade’ Boot koffie of biologische kloosterthee geschonken. Erbij neem je een lekkere huisgemaakte appeltaart of verse soep, gemaakt van groenten uit de eigen moestuin. Niet alleen het eten en servies zijn hier authentiek, er wordt ook ‘echte muziek’ gedraaid, waarbij gasten verzoekjes mogen doen uit de stapel langspeelplaten.
Toe aan een borrel met een lekkere bite? Aan de andere kant van het hofje van de Sint Stevenskerk vind je In de Blaauwe Hand, het oudste café van Nijmegen. Naast vele vega(n) borrelhapjes, eet je hier een vegetarische Flammkuchen, burger of salade. Alle gerechten en sauzen worden zelf gemaakt of om de hoek gehaald, zoals de oermosterd van Stadsbrouweij De Hemel en echte Nijmeegse Nimmakaas van Kaasboer de Wit. Niet vega(n), maar wel een duurzame vermelding waard: je kunt er ook insecten eten. Insecten zijn duurzaam, eiwitrijk en volgens de kenners erg smaakvol. Ja, blaauw kan ook heel groen zijn!
Verscholen achter de Waag vind je Bairro Alto. Naast geweldige koffie, serveren ze hier ook heerlijke thee van verse ingrediënten, verrukkelijke vers belegde broodjes (ook glutenvrij mogelijk), knapperige salades en royale ‘breakfastbowls’ van biologische (soja)yoghurt. Bairro Alto maakt veel zelf, zoals bijvoorbeeld chocopasta, pindakaas en granola. Dat laatste kun je ook los kopen om thuis van te genieten. Bairro Alto is niet groot, maar heeft wel een groots en groen idee bedacht om toch veel mensen van hun producten én de mooie omgeving te laten genieten: de picknickmand! Je bestelling krijg je, samen met een picknickkleedje, mee in een mand, zodat je dit rustig kunt opeten in het tegenoverliggende stadsparkje, waar je heerlijk kunt genieten van de zon en rust om je heen. Overigens mag je dit mandje ook meenemen naar de Waalkade, het Waalstrand, het Valkhofpark of één van de vele andere mooie plekken in Nijmegen, zolang je het lege mandje maar weer voor sluitingstijd inlevert.
Naast Bairro Alto ligt Down Town, een koffiehuis van dezelfde eigenaar. Net als bij de buren ook hier veel vegetarische en vegan broodjes. Voor je latte kun je hier niet alleen kiezen uit gewone melk en sojamelk, maar ook nog uit havermelk of kokosmelk.
Als je langs het stadsparkje oploopt, loop je recht op het mooiste terras van Nijmegen af: het terras van De Hemel. What’s in a name... Ondanks dat het midden in het centrum van Nijmegen ligt, voel je je hier door rust omgeven. En dat is geen toeval: De Hemel is gelegen in de Commanderie van Sint Jan, een monument dat ruim 800 jaar geleden gebouwd is om reizende pelgrims een plaats te bieden en op krachten te laten komen. In De Hemel beleef je de kracht van ambacht. Zo worden hier eigen bieren gebrouwen, koffie gebrand en mosterd en chocola gemaakt. Momenteel wordt er zelfs bier van ‘hemelwater’ gemaakt: een zomers blond bier van gezuiverd regenwater in plaats van kraanwater. Vanaf mei is dit bier in veel Nijmeegse cafés verkrijgbaar. Naast vele ‘proeverijen’ en borrelhapjes (de spinaziedip met nacho’s en focaccia is hemels!), kun je hier ook terecht voor een vegetarisch shared dinner of lekker bistrohapjes, zoals een goed stuk vegetarische quiche of Flammkuchen.
Even verderop zit eethuis Cali, waar ze ook houden van delen in de vreugde. Deel hier zeker eens een vegetarische menuplank, bijvoorbeeld met een lekker glas biologische wijn erbij. Persoonlijk vond ik de menuplank meer een uitgebreide borrelplank, maar dat kan ook komen omdat ik het allemaal zo lekker vond dat ik meer wilde (vooral van die bieterballen!). Neem er bijvoorbeeld een vegetarische hotdog of vegan noodle salade bij voor een goede maaltijd.
Stadscentrum - rondom Valkhofpark
In de buurt van het Valkhofpark vind je eetcafé Crudo, waar je terecht kunt voor vegan raw food en warme gerechten. Bij Crudo wordt uitsluitend gebruik gemaakt van verse, biologische producten, waar ze lekkere slow juices, groente- en fruit smoothies en andere lekkernijen van maken. De gerechten zijn niet alleen rauw en veganistisch, maar ook glutenvrij, lactosevrij en suikervrij. Naast allerlei vegan lekkers (wat je ook gewoon mee kunt nemen), zit het duurzaam en maatschappelijk verantwoord ondernemen bij Crudo in alles: zo zijn de meubels hergebruikt of via het circle design principe en werken ze met biologisch afbreekbare schoonmaakmiddelen en milieuvriendelijke verpakkingen. Vanuit Crudo loop je direct Van Nature in, hét groene warenhuis van Nijmegen. Neem hier even een kijkje voor bijvoorbeeld duurzame kleding en cosmetica.
Een hoek verder, in de Hertogstraat, is Hotel Credible gevestigd. Credible is een hotel met de uitstraling van een levendig hostel, maar dan één waar je gedurende de hele dag lekker kunt eten. Alles van de kaart kun je hier tussen 7 uur ’s ochtend en 01.00u ’s nachts bestellen. De kaart wisselt, maar heeft steevast naast vegetarische opties een flink aantal vegan opties. Zo at ik hier ooit een incredible vegan taart van courgette en rauwe chocola! Deze desserts komen overigens vaak uit de keuken van Bairro Alto.
Iets verderop in de Hertogstraat vind je hamburgertent Wally: het walhalla voor de goede burger! Hippe hamburgertentjes zijn de laatste jaren de grond uitgeschoten en natuurlijk hebben ze allemaal wel een vegetarische burger op de menukaart. Maar Wally steekt écht met kop en schouders boven deze tenten uit, alleen al omdat maar liefst de helft van de menukaart vegetarisch is! Ook een vegan burger (een aangepaste versie van de vega zeewierburger) kan ter plekke bereid worden en komt op korte termijn vast op de kaart. Alles bij Wally wordt gemaakt met hart voor het product, respect voor de omgeving en een continue aandacht voor hoe iets beter kan. Dit zie je terug in het interieur, maar bijvoorbeeld ook in het feit dat ze inmiddels zelf ketchup maken (gewoon puur van tomaten en wat zout), hun kruiden plukken in Het Voedselbos in Groesbeek en zelf hamburgerbroodjes bakken. Zoals ze zelf al aangeven: bij Wally geven ze om burgers.
Een paar deuren verder zit restaurant De Nieuwe Winkel. De Nieuwe Winkel heeft exact hetzelfde hart voor producten en omgeving en dat is allesbehalve toeval, want Wally en De Nieuwe Winkel hebben dezelfde eigenaar. Bij De Nieuwe Winkel ga je alleen niet even snel een hapje eten. Zoals ze zelf op hun website vermelden, zijn ze niet echt een ‘normaal’ restaurant. ‘Eten is beleven’ bij De Nieuwe Winkel. Op de kaart staan doorgaans zes (wat kleinere) gerechten, waarvan van alles een vegetarische optie.
Rond de kerstdagen pakt de Nieuwe Winkel compleet vegetarisch uit: dan is er namelijk maar één menu (bestaande uit wel 12 gangen) dat compleet vegetarisch is. Met een chef-kok die gek is op groenten, die botanische gastronomie op de (menu)kaart zet, een enorme passie heeft voor experimenteren met nieuwe smaken uit verrassend gewone producten én die dit jaar genomineerd was voor de Restaurant Award in de categorie Beste Groente Restaurant, weet je dat je hier als vegetarische foodlover meer dan goed zit!
Stadscentrum - rondom Plein ’44 en Van Welderenstraat
Past een eenvoudige doch voedzame maaltijd je beter? Ga dan naar collectief eetcafé De Plak. Bij de Plak betaal je een opvallend lage prijs voor een goede kwaliteit en een royaal gevuld bord, met standaard maar liefst drie verschillende soorten groenten. De groenten zijn voor iedereen dagelijks hetzelfde, waardoor er weinig verspilling is. Naast een kleine vaste kaart, staan er wekelijks nieuwe gerechten op het krijtbord, waaronder veel vegetarische maaltijden en ook veganistische mogelijkheden. Wereldberoemd in Nijmegen is het kaasgehakt, dat een vaste plek op de menukaart heeft. Kies hier vooral de frietjes bij, die door het om de hoek gelegen cafetaria Vuurens zelf vers gesneden worden. Extra bijzonder aan De Plak is dat er geen baas is: alle medewerkers dragen een steentje bij aan de bedrijfsvoering en beslissingen worden democratisch genomen. En dat werkt al meer dan 40 jaar bijzonder goed, want De Plak is avond aan avond gevuld.
Een ander begrip in bewust Nijmegen is politiek eetcafé De Klinker. Dit idealistische eetcafé wordt volledig gerund door vrijwilligers en is non-profit. Bij de Klinker vind je geen menukaart, maar schuif je aan voor een biologische vegetarische of veganistische drie-gangenmaaltijd. Hiervoor betaal je weinig en gaat de opbrengst vaak ook nog naar een goed doel. Dat geeft een extra fijne bijsmaak! Reserveren is hier wel noodzakelijk, maar kan op de dag zelf, naast telefonisch, ook door er even binnen te lopen.
Kattenliefhebbers moeten zeker even langs bij kattencafé Balthazar, waar zelfs de katten biologisch eten voorgeschoteld krijgen. Naast de zeven lieve katten, kun je hier ook genieten van een goede kop Boot koffie (de latte kan desgewenst met soja-, haver- of kokosmelk) en vele vegetarische broodjes, bijvoorbeeld met lekkere huisgemaakte fetaspread.
Het allereerste, onofficiële, kattencafé zit trouwens aan de andere kant van de Van Welderenstraat: café The Fuzz Coffee and Tunes. Jarenlang heerste kroegtijger Bert over dit gezellige huiskamercafé, na zijn overlijden heeft buurkat Max de honneurs waargenomen. Daarnaast staat The Fuzz bekend om z’n lekkere (biologische, ‘direct trade’) koffie en fijne tunes (leuk weetje: de eigenaar speelde ooit in de band Burma Shave). De biologische melk voor de latte wordt te voet of te fiets gehaald bij de Ekoplaza om de hoek, evenals het biologische brood van bakker De Knollentuin. Erg lekker is de appelsap, die afkomstig is uit de historische tuinderij Warmoes in Lent (Nijmegen Noord), een prachtige plek waar je overigens ook zelf je fruit uit de boomgaard kunt plukken.
Bottendaal
Vanuit de Van Welderenstraat loop je richting het Keizer Karelplein, waar je oversteekt naar de gezellige wijk Bottendaal. Hier vind je Tiffin. Tiffin is Indiaas voor lunch of lichte maaltijd en dat is precies wat je hier kunt eten. De eigenaar staat zelf in de keuken en kookt Indonesische gerechten vanuit zijn hart. De kaart is klein. Zo is er bijvoorbeeld maar één nagerecht en kunnen sommige gerechten ook op zijn, maar dat voorkomt ook veel verspilling. Probeer eens een springrol om te proeven hoe een loempia óók kan smaken: verse, knapperige groenten en tempé, omwikkeld met een doorzichtig rijstvel. Ondertussen kun je je gelezen boek hier ruilen in het boekenruilkastje.
Galgenveld en Nijmegen Oost
Als je vanuit Bottendaal de Sint Annastraat oversteekt, kom je in de wijk Galgenveld. Hier vind je biologische bakkerij De Knollentuin. Naast lekker brood, maken ze hier ook heerlijke vegetarische quiches, waarvan je ook gewoon een halve kunt kopen. En proef hier zeker eens een seitanbroodje!
BliXem is een gezellig lunchcafé met bijbehorende winkel, waar je meteen een leuk, verantwoord kadootje kunt kopen. Mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt doen hier werkervaring op in de keuken en de bediening, maar ook met het werken in de winkel en de catering. Avondmaaltijden en BliXemse koffies zijn ook als take-away te bestellen, waarbij je deze meekrijgt in duurzame, biologisch afbreekbare disposables.
Terwijl je door de mooie, historische buurt wandelt, vind je verderop in Nijmegen Oost Tati. Tati is hét health-food restaurant in Nijmegen, waar je terecht kunt voor een vegan of vegetarisch ontbijt, lunch, diner, borrel of high tea. Hier dip je tempehballetjes in vegan mayonaise en heb je keuze uit maar liefst zes vegan dinergerechten!
Ook in Oost vind je De Sjalot, een restaurant dat, overigens net als De Nieuwe Winkel, vermeld staat in de Michelin-gids. En dat is niet zonder reden! Bij de Sjalot zijn de gerechten een combinatie van technieken uit de Franse keuken, gecombineerd met gewoontes uit de Arabische keukens, wat resulteert in een basis voor vele smakelijke gerechten. Er staan veel vegetarische gerechten op de kaart, en er wordt, zoals de naam al doet vermoeden, veel gebruik gemaakt van groenten. Die groenten komen overigens bij voorkeur uit de eigen moestuin.
Bij eetcafé Grut hebben ze geen kaart, maar worden de dagelijks wisselende gerechten genoteerd op het krijtbord boven de bar. De keuze is niet reuze: op de kaart staan dagelijks vijf voor- en hoofdgerechten, waarvan twee vegetarisch. Maar daar staat tegenover dat de gerechten zeer goed zijn! Bij ‘De Grut’ (zoals Grut in Nijmegen hardnekkig genoemd wordt) geniet je van bijzondere smaakcombinaties die je zintuigen prikkelen én van bijzonder goede wijnen. Reserveren kan niet bij De Grut, waardoor je met name in de weekenden wel even zult moeten wachten. Gelukkig kunnen ze je hier prima adviseren welke wijn je hierbij alvast kunt proberen.
Ook bij WAUD kun je terecht voor eerlijk vegetarisch eten. De gerechten zijn in de formaten klein, groter of grootst te bestellen, waardoor je zelf kunt bepalen of je combineert of deelt. Zorg wel dat er nog ruimte is voor een toetje: eigenaar Wouter is van origine banketbakker en dat zie je en proef je vooral bij de desserts (die ook gluten- of lactosevrij bereid kunnen worden)!
Nijmegen West – De Biezen
Ook in West kun je sinds de laatste jaren prima groen en vegetarisch eten en dan met name bij het Honigcomplex. Vanuit het centrum, loop je over de Waalbandijk naar het Honigcomplex, dat je al vanuit de verte herkent. Gelukkig heeft het Honigcomplex niets van doen met een vrees voor eten uit pakjes en zakjes. Ooit stond hier de Honigfabriek, die de stad regelmatig naar soep liet geuren. De oude fabriekspanden zijn sinds een paar jaar een culturele hotspot, waar veel inspirerend leuks en lekkers te vinden is.
Als eerste ga je hier natuurlijk naar First Things First. Ondanks Quentin Tarantino’s uitspraak op de gevel “I Don’t Need you to tell me how good my f*cking coffee is!”, meld ik graag even dat de koffie bij First Things First écht uitzonderlijk goed is. Dit gespecialiseerde koffiecafé deelt de industriële ruimte met Blommers Coffee, een microbranderij waarbij wordt gewerkt met de hoogste kwaliteit koffie. Vanuit de koffiehoek (met een gezellige huiskamersfeer) kun je meekijken hoe koffie wordt gebrand en gezet. Bij de koffie eet je hier een lekkere lunch, vegetarische quiche, bowl of iets zoets. De vegan chocoladetaart die ik hier ooit at was trouwens ook f*cking good!
Voor een meesterlijk diner kun je het best terecht bij De Meesterproef. In een mooie industriële setting, staat tussen de gigantische voormalige soeptanks ‘Passie en ambacht’ op de tegels te lezen. Inderdaad, de maaltijden worden hier zoveel mogelijk op ambachtelijke wijze bereid, dus gepekeld, geweckt, gerookt en op lage temperatuur gegaard. De Meesterproef werkt uitsluitend met lokale leveranciers en verse, seizoensgebonden ingrediënten. De vegetarische kaart zou iets uitgebreider mogen (keuze uit twee voorgerechten en twee hoofdgerechten), maar daar staat tegenover dat de kaart wel regelmatig wisselt én alles ook echt meesterlijk smaakt!
Als laatste mag ook Hotel Nimma niet in deze groene route ontbreken. Nimma, wat een koosnaampje is voor Nijmegen, is naast hotel ook restaurant. Het is sinds vorig jaar gevestigd in een voormalig kantoorpand aan de voet van ‘de nieuwe brug’ De Overstreek. Na een dagje Nijmegen kun je hier comfortabel overnachten in een backpackers-setting, waarin ook zakenmensen zich overigens thuis zullen voelen. Naast een hergebruikt pand, is ook het servies en de inrichting hergebruikt en duurzaam. De enorme zeecontainers met doorkijk-keuken, maar ook het golvende letterlogo, verwijzen duidelijk naar de Waal. De kaart is klein, maar zeker verrassend en wisselt daarbij regelmatig. En ook hier geldt weer dat kwaliteit boven kwantiteit gaat.