Colombia is een groot land met interessante grote steden, pittoreske dorpen, bergen, watervallen, witte stranden, regenwoud en nog veel meer. De laatste tien jaar is het land er enorm op vooruit gegaan. De toeristische gebeiden zijn veilig, de economie draait goed en toeristische accomodaties zijn van goede kwaliteit. Daarom trekt het land elk jaar meer bezoekers. Maar hoe zit het met vegetarisch eten? Zijn de Colombianen geen verstokte vleeseters? Na een reis van drie weken door het land kan ik je een aantal tips geven. Zo kun je zeker zonder zorgen vertrekken.
Colombianen hebben natuurlijk andere eetgewoontes dan wij. Er zijn veel overeekomsten met andere landen in Latijns-Amerika, maar ook wat verschillen. Hun voeding bestaat voornamelijk uit rijst, bonen, maïs, aardappels, eieren en wat vlees, vooral kip. Eieren worden er zoveel gegeten dat je ze in veel winkels enkel per 30 stuks kan kopen. Het is mogelijk om zelf te koken met dingen uit de supermarkt, alle hostels die ik bezocht heb hadden een eigen keuken voor de gasten. Maar omwille van verschil in aanbod vond ik het toch niet zo gemakkelijk om iets kopen voor een maaltijd voor één persoon. Daarnaast kun je in een restaurant of bij een straatverkoper eten voor een euro of drie. Ik vond het prijsverschil ook te gering om zelf te koken.
Arepa & co
Een arepa is een plat broodje dat gemaakt is van gekookt maïsmeel. Het maakt absoluut deel uit van het basisvoedsel in Colombia en ook Venezuela. Je krijgt ze als bijgerecht bij een maaltijd, zoals bij ons een stuk stokbrood. Ze worden ook vaak gevuld met kaas, ei, groente - natuurlijk helaas ook vlees of vis - en daarna gegrild of gefrituurd. Een klassieker is de arepa con heuvo, een gefrituurde arepa met een ei erin, best wel zwaar maar erg lekker. Ze worden vaak gegeten als ontbijt. Een ander type apera ziet eruit als een pitabroodje. Ze worden ook gevuld met ingrediënten naar keuze. Wanneer je een grote neemt, is dit een maaltijd op zich.
Empanada's bakken ze in Colombia niet in de oven, maar ze frituren ze. De vegetarisch optie is meestal beperkt tot kaas. Maar ze blijven interessant. Elke snackbar heeft trouwens een gamma aan verschillende sausjes voor erbij, gerangschikt van mild tot zeer pikant. Andere snacks zijn pan de bueno, bijna gelijk aan de Braziliaanse pão de queijo, buñuelos (oliebollen), obleas, twee grote dunne koeken die belegd worden met een vulling naar keuze: kaas, dulce de leche, jam...
Combineer de snacks met een lokaal bier, een vruchtensap en een bekertje ijskoude avena, een zoet drankjes op basis van melk en haver. In de regio rond Manizales vind je kumis, een gefermenteerde melkdrank die wat op karnemelk lijkt.
Obleas met kaas
Avena en pan de bueno
Fruit hebben ze hier natuurlijk overvloed. Probeer gewoon alles, zou ik zeggen. Let wel op bij de groene citrusvruchten met oranje vruchtvlees: dat zijn limoenen en geen mandarijnen. Het is beter om dit te weten voordat je er eentje in je mond stopt. Mango's eten ze dan weer onrijp met limoensap en zout. Anders dan we gewoon zijn, maar verfrissend.
Mango als straatsnack
Ontbijt
In de meeste hostels is het ontbijt inbegrepen in de prijs. Wanneer je naar de eetzaal of keuken gaat, maakt de kokkin het ontbijt vers voor je klaar. Vaak is dit een omelet met groenten en een fruitsalade, arepa's met ei, broodjes met kaas en fruit. In sommige gevallen mag je zelfs kiezen uit een menu. Vegetarisch (lacto-ovo) is altijd mogelijk. Omdat de meeste Westerse toeristen backpackers zijn, kennen ze het concept wel.
Lunch
Als lunch eten de Colombianen doorgaans een bord bonensoep gevolgd door een hoofgerecht dat bestaat uit rijst en/of friet, vlees of vis (meestal kip), een salade en een kleine arepa. Een glas aguapanela (rietsuikerlimonade) is inbegrepen. Wanneer je naar een vegetarisch restaurant gaat, krijg je doorgaans hetzelfde maar dan met groenten in plaats van vlees. Soms krijg je ook een klein toetje. Kijk niet raar op wanneer je een stuk avocado of zelfs een banaan bij je soep krijgt. Voor een lunch betaal doorgaans tussen €2,50 en €3,50. Vegetarische restaurants zijn zeker niet duurder.
Voor de typische lunch zijn vegetarische restaurants het gemakkelijkst. Hier viel me op dat daar ook veel gewone Colombianen zaten. Naast de typische lunch hebben ze doorgaans ook een kaart met andere gerechten. Je kan een gewoon restaurant binnenstappen en een vegetarische versie vragen. Soms kennen ze het concept, maar vaak niet. Het meeste kans op succes heb je wanneer je vraagt of het mogelijk is om het vlees te vervangen door extra groenten en avocado. De grootste valkuil is kippenbouillon. Vraag dat best ook even.
Onderhandelde vegetarische lunch in Medellín
Koffie
Colombia pakt ermee uit dat ze de beste koffie ter wereld produceren. Dit ga ik niet tegenspreken. Feit is wel dat de beste koffie uitgevoerd wordt. De lagere kwaliteit is voor de binnenlandse markt. Dat verschil proef je. Dit is ook de koffie die overal te drinken krijgt. Te vermijden is de spotgoedkope koffie van de straatverkopers die al een ganse dag in de thermoskannen zit. Ga liever op zoek naar de betere koffiezaken. Die vind je meer en meer omdat ook de Colombianen de echte koffiecultuur leren kennen. Je kunt kiezen uit verschillende soorten koffie en verschillende bereidingswijzen. Een absolute must.
De kleine onafhankelijke koffiezaken zijn het leukst. Maar je kan ook altijd terecht bij de keten Juan Valdez. Die is natuurlijk meer commercieel maar wel nog steeds goed. Een gewone kop zwarte koffie noemen ze in Colombia trouwens "tinto". In de meeste andere Spaanstalige landen gebruiken ze dit woord voor rode wijn. Die heet hier dan weer "vino negro".
Wie vriendelijk is, betaalt minder (Medellín)
Bogotá
Wanneer je naar Colombia gaat, dan kom je hoogstwaarschijlijk toch toe in de hoofdstad Bogotá. Dan kun je de culinaire tocht beginnen met de street food tour van de organisatie Beyond Colombia. De gids neemt je mee door het centrum van de stad laat je kennismaken met typische straatsnacks, maar ook met een paar typische gerechten in restaurants. Het evenement is niet vegetarisch op zich, maar je hebt telkens wel de mogelijkheid tot een vegetarische optie. Reken op een kleine zeven euro voor al het eten samen, plus een fooi voor de gids. Zorg wel dat je flink honger hebt: wanneer je alles neemt is het best wel veel. Het meest vreemde dat ik kreeg was warme chocolademelk met blokjes witte kaas om erin te doen. Eerst drink je de chocolademelk en daarna eet je de gesmolten kaas op. Apart.
In Bogotá ben ik niet specifiek op zoek gegaan naar bepaalde restaurants. Ik heb gegeten op leuke plekken die ik tegenkwam wanneer ik honger had. Twee maal was dit een vegetarisch restaurant met een typisch Colombiaanse lunch: Bulevard Sésamo in het historische centrum en Naturalmente Sesamo in de restaurantbuurt achter het Museo Nacional. Omdat er sowieso heel veel kleine eetplekken zijn, vind je in verhouding ook vrij gemakkelijk een vegetarisch restaurant. 's Avonds nam ik gemakkelijke dingen zoals een stuk pizza bij Broaster Coffe y Pizza La candelaria (Cra. 2 #12c-23).
Voor de culinaire avonturiers is er tot slot nog chicha. Dit is een zeer traditionele licht alcoholische drank op basis van gefermenteerde maïs. Het gaat zeker niets raars met je doen, maar de smaak is wel anders dan anders. Je kunt hiervoor terecht bij de bar van El Museo de la Chicha. Een gezellige plek met zeer vriendelijk personeel en veel lokale gasten.
Paza Bolivar in Bogotá
Villa de Leyva
Villa de Leyva is een koloniaal stadje op zo'n drie uur van Bogotá. Het is terecht geliefd bij Colombiaanse en buitenlandse toeristen. Het meest bekend is het grote marktplein, Plaza Mayor. Je waant je zo in het decor van Zorro. De stad is interessant voor een dag of twee. De eetplekken liggen in twee verschillende zone's: de goedkope plekken rond het busstation en de betere restaurants rond het marktplein. Denk er zelfs niet aan om ook maar een vegetarische pizza te vinden in het goedkope gedeelte. Mijn uitgebreide zoektocht leverde enkel een arepa op. Bij de goedkope eetplekken werken ze met een zeer beperkt aantal ingrediënten en kunnen ze vaak niets aanpassen. Vaak zijn ze ook nog zichtbaar teleurgesteld wanneer je niets wil nemen.
Gelukkig zijn er nog de betere restaurants. In het biologische restaurant Savia ben ik helaas niet geraakt, maar ik heb wel voortreffelijk gegeten in Casa San Pedro. Maar er zijn nog meer interessante plekken.
Plaza Mayor in Villa de Leyva
Medellín
Medellín heeft de afgelopen tien jaar een enorme metamorfose ondergaan. Het stadsbestuur heeft zeer grote inspanningen gedaan om de infrastructuur te verbeteren voor alle lagen van de bevolking en ook voor toeristen. Kom naar Medellín om de verandering te zien. Ga naar Communa 13 om te zien hoe de gevaarlijkste achterbuurt van de stad een aangename buurt is geworden. Je wordt in vlekkeloos Engels rondgeleid door jongeren die er zijn opgegroeid. Neem de kabelbaan L die je vanuit de stad over het regenwoud voert. Maak selfie's bij de standbeelden van Fernando Botero. Maar laat alsjeblieft de rondleidingen die Escobar verheerlijken links liggen. Hiermee bereik je totaal niets. Bij de gewone rondleidingen vertellen ze je trouwens ook al genoeg over hem. Escobar heeft inderdaad wat kruimels naar de armen gegooid terwijl de regering hen totaal negeerde. Maar dat maakt hem geen volksheld.
Medellín is een topbestemming voor rugzaktoeristen. De meesten verblijven in de wijk El Poblado. Het is een veilige en zeer gezellige buurt vol hostels, café's en restaurants een eetplekjes. Ze hebben niet letterlijk overal vegetarisch eten, maar je kan gemakkelijk een uitgebreid aanbod vinden: tortilla, noedels, Aziatisch, pizza... Ook vind je er een zeer grote supermarkt, Exito. Een supermarkt, of een markt in het algemeen, is een goede manier om alle exotische vruchten te leren kennen. De organisatie Real City Tours biedt een exotic fruit tour aan. Maar met wat eigen initiatief ontdek je het zelf voor een fractie van de prijs.
Voor een alternatieve koffiepauze, stap uit in het metrocable station Santo Domingo (overstap van lijn K naar L), en neem een portie buñuelos (oliebollen). Hier zie je het Medellín van de gewone man en vrouw. De winkelstraat was absoluut veilig. Wel heeft een grote zwarte hond die me maar bleef volgen mij de halve portie afgetroggeld. Volgens een lokale vrouw deed hij dat wel vaker...
Bronzen beeld van Botero in Medellín
Eje Cafetero
De Eje Cafetero is de regio waar de koffie, terecht de nationale trots, verbouwd wordt. De meest toeristische plaats is zonder twijfel het koloniale stadje Salento. Het plaatsje zelf heb je in een paar uur gezien maar er zijn genoeg activiteiten in een buurt om er toch een dag of twee te blijven. Zo heb je verschillende finca's, ofwel koffieboerderijen waar je een rondleiding kunt krijgen. Je moet er echt minstens eentje bezoeken. Erg leuk. Wanneer je meer tijd en energie hebt, kan je ook nog spectaculaire trektochten in de buurt maken.
Gegrilde maïs in Salento
Bij het restaurant El Punto Vegetal alias Veggie Salento kun je uitstekende vegetarische of veganistsche dagschotels krijgen. Een aanrader. Daarnaast vind je genoeg vegetarisch aanbod in andere restaurants. Neem misschien wel niet het goedkoopste om teleurstelling te vermijden. Wanneer 's avonds de dagjestoeristen naar huis zijn, wordt Salento weer een koffiedorp. Dan sta je gewoon in een kroeg biljart te spelen tussen de koffieboeren in traditionele poncho.
Soep bij El Punto Vegetal
Hoofdgerecht bij El Punto Vegetal
Manizales is een universiteitsstad met een aangename uitgaansbuurt, Zona Rosa. Sla het vegetarische restaurant Rushi zeker niet over. Zeer lekker, zeer vriendelijke bediening en goed geprijsd. Mijn verondersteld simpel avondeten werd daarom een uitgebreid driegangendiner. Daarnaast vind je genoeg gewone eetplekkenvegetarische pasta en pizza in dezelfde buurt, wellicht omdat er veel studenten zijn. In buurt kan je onder andere thermale baden bezoeken of het park Recinto del Piensamento. Je geraakt er gemakkelijk met een minibusje. In dit park krijg je een rondleiding met onder andere koffie, vlinders en - heel erg leuk - colibri's.
In Armenia ben ik beland omdat ik van daaruit een nachtbus naar Bogotá genomen heb. Ik had maar een namiddag en heb daarom niet zo heel veel van de stad gezien. Het park Parque de la Vida is een absolute must. Je waant je in een soort regenwoud in het midden van stad. Trek er toch een uur of twee voor uit. Vlakbij het park heb je het leuke Café Quindio met voortreffelijke koffie en gebak. Neem ook een foto met de koffieweegschaal uit Breda.
Weegschaal uit Breda in Armenia
Caribische kust
Cartagena, of ook wel Cartagena de Indias is een oude ommuurde havenstad die terrecht op de lijst van Unesco werelderfgoed staat. Naast de oude stad was het straateten voor mij de grote verrassing. Het aanbod is erg uitgebreid, lekker en hygiënisch bereid. Het is iets duurder dan de rest van het land, maar het blijft zeer goedkoop. "La calle es mi restaurante", de straat is mijn restaurant. Probeer zeker de verschillende vruchten en sapjes en ook de gevulde vegetarische apera's in de backpackersbuurt Getsimani. In de restaurantjes vind je ook vegetarische menu's, van wisselende kwaliteit echter.
Wanneer je een foto neemt van de fruitverkoopsters zijn ze niet verveeld. In tegendeel, ze gaan met veel trots poseren.
Trotse fruitverkoopster in Cartagena
Santa Marta is een andere kuststad. Buitenlanders gaan er vooral naartoe als tussenstop naar Parque Tyrona en Minca. Het stadje heb je op een dag wel gezien. Het is aangenaam als een rustpunt. In dat kader kan ik Cacao Hostel aanraden, ze hebben een tuin met zwembad en een eigen bar. Meer heb je niet nodig. Lunch had ik bij Bienvenüe Crepes, een leuk pannenkoekenrestaurant met een stuk of twee vegetarische opties. Zonder twijfel opgericht door een gestrande rugzaktoerist met wat zakelijk inzicht.
Pannenkoek als lunch in Santa Marta
Minca is een bergdorp dat bijna geen enkele Colombiaan kent, maar een heuse hotspot is voor Westerse rugzaktoeristen. Toegegeven, het is een ervaring en de sfeer is erg leuk. Ik heb een georganiseerde daguitstap vanuit Santa Marta genomen. Verschillende mensen, hoofdzakelijk niet-vegetariërs zelfs, die ik ontmoet heb waren zeer lovend over de vegetarische ecohostel Mundo Neuvo, even buiten Minca. Ik heb het helaas niet zelf kunnen uittesten wegens tijdsgebrek.
Veiligheid
Colombia is over het algemeen geen gevaarlijk land, zeker niet in de toeristische gebieden. De situatie hangt ook af van de regio en zelfs van de wijk. Het is wel aan te raden om wat op je hoede te zijn, net zoals overal. Je kunt vervelende situaties vermijden door geen aanleiding te geven, of zoals ze de lokale mensen zeggen "dar papaya" (letterlijk: papaya geven). Zorg dat ze niets uit je zakken of uit je tas kunnen halen. Vermijd problemen en laat die handtas thuis, vooral wanneer je 's avonds uitgaat. Handtassen worden geviseerd omdat ze gemakkelijk te stelen zijn.
Het is nooit een slecht idee om je aan de receptie van het hotel of de hostel te informeren over de veiligheidssituatie in de buurt. Ze helpen je graag. Zo vermijd je onaangename verrassingen. Daarnaast moet je ook weer niet bij het minste beetje gaan panikeren.
Als algemene regel raad ik aan om twee betaalkaarten mee te nemen die je altijd op verschillende plekken bewaart. Stop ook niet al je cash geld in je broekzak, neem enkel mee wat je denkt uit te geven. Je kan trouwens gemakkelijk geld afhalen in Colombia, met mijn Belgische Maestro-kaart toch. Laat je paspoort achter in de hostel en neem enkel een kopie mee wanneer je dingen gaat bezoeken. Maar dit geldt eigenlijk voor alle landen. Het is zelfs niet slecht om dit ook in bijvoordbeeld Zweden toe te passen.
Natuur in Minca met in de verte Santa Marta
Meer vegetarisch op reis, ver weg en dichtbij!
- Brazilië
- Breda
- Kopenhagen (Denemarken)
- Lissabon (Portugal)
- Moskou (Rusland)
- Napels (Italië)
- Nijmegen
- Palermo (Italië)
- Parijs (Frankrijk)
- Veneto (Italië)
