Aardappels, groente, vlees en wat vette jus er bij. Hoe los je dat op als vegetariër als je schoonouders per sé aardappels, groente en een veggieburger aan je willen voorschotelen? Helemaal niet moeilijk: maak vegetarische jus!
Vegetariërs hebben weinig op met de oer-Hollandse combinatie aardappels, groenten, vlees. Is dat omdat de vegetarische variant aardappels, groente, veggieburger nogal saai is of omdat in de oud-Hollandse traditie groentes urenlang werden doorgekookt tot een snotterige, grijze pap?
Feit is dat vegetariërs zich vaak uitleven op ovenschotels, pastagerechten en andere creaties waarbij de suffe aardapppel/groente/vleesvervanger drie-eenheid vermeden wordt. Maar wat als je zin hebt in een lekker aardappeltje? Of als je schoonouders vragen hoe dat dan met de jus moet.
Zelf maken
Vegetarische jus is eigenlijk helemaal niet moeilijk te maken. Jus is een bruine saus waar geen vlees aan te pas hoeft te komen. Je neemt een bakpan en maakt een roux: je smelt een klont boter en roert daar een beetje bloem door tot die goed bruin is. Dan voeg je beetje voor beetje groentebouillon of paddestoelenbouillon of gewoon water toe tot je een dikke saus hebt. Eventueel binden met maizena of arrowroot. Is je jus niet bruin genoeg? Voeg dan een beetje sojasaus toe. Om de jus nog lekkerder te maken kun je gebakken uitjes toevoegen. Er zijn ook mensen die stukjes ontvelde tomaat of tomatenpuree bij de jus doen.
Als je liever een precies recept hebt, kun je Maartjes uienjus maken:
Onion gravy (voor 6 personen)
Een kilo uien lijkt waanzinnig veel, maar doordat je de uien heel lang op heel zacht vuur laat bakken, worden ze zacht, zoet en heel veel kleiner. En heel erg lekker. Liefhebbers vervangen een deel van het water door witte wijn, of voegen aan het einde nog een scheutje slagroom toe. Deze saus is ook erg lekker met rode uien.
1 kg uien
50 g boter
3 eetlepels bloem
½ liter water
1 bouillonblokje (paddestoelenbouillon is erg lekker, uienbouillon vind ik maar niks)
Snij de uien in sliertjes. Verhit de boter in een pan met een dikke bodem. Kieper de uien erbij en laat ze in een klein uur op heel laag vuur (zonder deksel) gaar stoven. Het is niet de bedoeling dat de uien bruin worden, ze moeten eerst glazig worden en dan heel langzaam donkerder kleuren. Roer af en toe en hou in de gaten dat ze aan de bodem niet te hard gaan. Na een uurtje zijn ze heel erg geslonken en zijn ze caramelkleurig en lekker zoet. Voeg de bloem toe en laat deze een paar minuten meebakken. Giet dan, scheutje voor scheutje, het water erbij, tot het een dikke saus wordt. Los het bouillonblokje erin op en proef of er nog zout of peper bij moet. Laat de saus nog een paar minuten doorpruttelen.
Deze gravy kun je prima een paar dagen van tevoren maken en in de koelkast bewaren. Verwarm hem voorzichtig op een laag vuur en controleer of er nog een beetje water bij moet.
Recept: Maartje Wakker
Kant en klare jus
Zakjes zitten vaak vol met rare e-nummers en vaak is zelf maken lekkerder en net zo snel. Maar kant en klare jus is soms toch wel erg makkelijk en ook best lekker. Zowel Maggi als Knorr hebben verschillende soorten vega en soms vegan jus in het assortiment, duidelijk herkenbaar aan het V-logo van de Vegetariërsbond. Als je liever biologisch eet: de merken Vitam en Vetara hebben juspoeders waarmee je in een handomdraai vegetarische jus op tafel zet.
