Vegatopia - Very Merry Vegan December

Very merry vegan december Maartje Borst intro Het is weer bijna december, de maand die in het teken staat van licht, warmte, gezamenlijke maaltijden, nostalgische smaken en feesten. Maar wat als je veganistisch eet of veganistische gasten over de vloer krijgt? Dan is een veganistisch decemberkookboek zeer welkom. Daar speelt Maartje Borst, auteur van het pas uitgebrachte kookboek ‘Very Merry Vegan December’ goed op in. Ze schrijft dat de decembermaand haar favoriete maand is, inclusief ‘de baksels, lekker koken en samenzijn’. Daarom heeft ze haar favoriete decemberrecepten gebundeld in een kookboek, voor mensen die graag veganistisch willen koken en bakken in de feestmaand.

Maartje Borst heeft acht jaar het veganistische lunchcafé ‘Koffie ende Koeck’ in Amsterdam gerund, ze schreef verschillende kookboeken en is productontwikkelaar voor veganistische producten. In dit nieuwe boek volgt ze de volgorde van een kerstdiner: borrelplank, voorgerecht, hoofdgerecht, bijgerecht, gevolgd door een aantal drankjes en een reeks zoete baksels. De gerechten zijn met name geïnspireerd op de Nederlandse, West- en Zuid-Europese keuken, met een aantal invloeden uit verdere windstreken.

In de verschillende gangen maakt de auteur diverse klassieke gerechten na, zoals noten-‘kaas’, rillettes van oesterzwam, knolselderij-'Sint Jacobsschelpen’, seitan-’rosbief’ en een vegan ‘krab’-cocktail. Van dit soort namaak moet je houden, maar het kan juist ook heel leuk zijn tijdens een kerstdiner, voor het oproepen van nostalgische smaken. Hiermee bevordert Maartje Borst met dit boek de transitie naar minder vlees eten.

Daarnaast vind je ook veel creatieve recepten, zoals geroosterde wortels met ras-el-hanout-tofu, porcini-notenpasta met salieboter en een knolselderijtartaar. Een uitgebreide borrelplank mag niet ontbreken, met onder andere een boerenkoolpesto, maar ook verschillende veganistische versies van vleeswaren. Persoonlijk vind ik de knolselderij-‘ham’ en de tomatenpeperoni er eng echt uitzien, en daardoor heel eerlijk gezegd niet erg aantrekkelijk, maar wel leuk om carnivoren van de familie mee te foppen, natuurlijk.

Het is duidelijk dat Borst een bakkerij gerund heeft en van bakken houdt. In het ‘zoete’ hoofdstuk vinden we baksels en desserts door elkaar heen. Bijvoorbeeld een welkome feeststol, speculaas en andere koekjes, banketstaaf, pudding en trifle. Ik denk dat een thuisbakker hier een mooi startpunt heeft voor veganistisch bakken, en dat de meer ervaren vegan-bakker een goed december-repertoire krijgt. Je moet wel opletten, want af en toe staat in de ingrediëntenlijst ‘boter’, terwijl er bij de andere pagina’s steeds plantaardige boter staat. Als vegetariër die van kaas en boter houdt, zou ik geneigd zijn om de ‘gewone' zuivel te gebruiken in de recepten, ook omdat ik die in de regel in huis heb.

De recepten zijn duidelijk geschreven en worden nooit echt moeilijk, maar ze kosten soms wat tijd of durf, zoals de gefermenteerde notenkaas. De meeste gerechten zijn creatief en alle gerechten zijn kleurrijk en mooi opgemaakt. Toch zijn er ook een aantal minder creatieve kanten aan het boek. De bijgerechten als aardappelpuree en aardappeltoefjes zijn vast lekker, maar niet heel spannend. Koeienmelk wordt simpelweg vervangen door plantaardige melk, dus het recept is niet heel vernieuwend, maar mogelijk een goede wegwijzer voor de beginnend veganistisch kok. De vleesvervanger seitan vinden we in drie recepten terug, terwijl ik een goede nutroast of het gebruik van peulvruchten mis. Tot slot een mindere kant van het boek is dat Borst schrijft dat ze het koken met seizoensgroenten belangrijk vindt in het kader van duurzaamheid, maar toch zijn er recepten met tropisch fruit, courgette, aubergine, eetbare bloemetjes en basilicum als hoofdingrediënt. Gelukkig zijn er ook veel recepten met verschillende koolsoorten, knollen, paddenstoelen en pompoen.

Het boek en de receptuur is goed geschreven, met een korte inleiding boven elk recept en een mooie opmaak met veel foto’s. Vanaf het hoofdstuk ‘drankjes’ staat een deel van de recepten beschreven als een tekening, wat mij doet denken aan Yvette van Boven of Karin Luiten, en wat voor mij in dit boek een beetje uit de lucht komt vallen. Je leest in de receptbeschrijvingen nostalgische anekdotes over de kindertijd en familie van de auteur, wat het boek persoonlijk en levendig maakt. Ook zie je dat ze zich verdiept heeft in de geschiedenis van voedsel: vaak is er een anekdote over de herkomst van het gerecht. Ze schrijft goede tips voor het bewaren, alternatieve smaken, of het wat langer duurt om te maken en dat het gezellig is samen te koken in plaats van alleen.

Maartje Borst speelt duidelijk in op het verlangen naar nostalgische smaken en dat doet ze goed, maar geeft ook creatieve, vernieuwende winterse smaken. Welke je kiest is een kwestie van smaak, en waar je naar op zoek bent bij een (kerst)diner. Minpunten zijn het weinige gebruik van peulvruchten en dat een deel van de recepten zomergroenten bevat. Het boek is zowel geschikt voor de beginnende veganistisch kok als de meer ervarene, die meer 'ouderwetse' decembergerechten op tafel wil zetten. ‘A Very Merry Vegan December’ is een mooie aanvulling voor de decemberkookboeken.