Voor dit kerstmenu gaan we op ontdekking in de Griekse keuken. We maken klassieke gerechten die je vindt op de menukaart van menig Grieksrestaurant, maar toch gaan we niet voor de meest bekende gerechten. Geen moussaka of boerensalade dit keer. Als voorgerecht eten we een typische mezze met zowel koude als warme gerechten. Als hoofdgerecht serveren we een uientaart met feta en een groene salade met Griekse dressing. Als je wil, kun je ook alle gerechten in één keer opdienen als een grote mezze. Als nagerecht geven we smeuïge walnotencake. Alle ingrediënten vind je in de supermarkt, behalve wellicht de grote vellen filodeeg. Die vind je in de Turkse winkel.
Voor 4 personen
Melitzanosalata, auberginesalade
Kolokithokeftedes, courgettekoekjes
***
Kremidopita, uientaart met feta
Groene salade met Griekse dressing
***
Melitzanosalata, auberginesalade
3 aubergines
2 rode puntpaprika's.
½ ui of 2 lente-uitjes
2 el fijngehakte platte peterselie
2 el olijfolie
1 el wijnazijn (rood of wit)
2 el citroensap
peper & zout
- Prik de aubergines in met een vork en bak ze gedurende 40 minuten in een oven op 200 graden, tot ze zacht zijn. De oven voorverwarmen hoeft niet. Bestrijk de puntpaprika's lichtjes met wat olijfolie en leg ze dan naast de aubergines. Deze zijn klaar in 15-20 minuten.
- Wanneer de aubergines zacht zijn, haal je ze uit de oven. Laat ze kort afkoelen en snij ze dan doormidden. Haal het vruchtvlees eruit en hak dit grof. De schil van de aubergine heb je niet nodig.
- Verwijder de steelaanzet en de pitjes van de puntpaprika's en snij ze in kleine blokjes. Snij de halve ui of de lente-uitjes fijn. Doe deze samen met het auberginevruchtvlees in een kom. Voeg de olie en de azijn toe en daarna het citroensap. Werk af met peper en zout naar en voeg ook de peterselie toe.
- Laat minstens een uur in de koelkast staan.
Kolokithokeftedes, courgettekoekjes
3 courgettes
4 lente-uitjes
130 g bloem
2 el griesmeel (of 20 gr extra bloem)
1 tl bakpoeder
2 eieren
2 el verse dille
peper & zout
(olijf)olie om te bakken
- Rasp de courgettes grof, doe ze in een vergiet of zeef en bestrooi ze rijkelijk met zout. Laat dit een half uur tot een uur inwerken. Daarna pers je met de hand al het resterende vocht eruit.
- Snij de lente-uitjes fijn. Doe deze samen met de dille en de geraspte courgettes in een kom. Voeg bloem, griesmeel, zout en peper toe. Klop de eieren los en roer er deze ook onder totdat alles mooi gemengd is.
- Bak een eetlepel van het mengsel in een pan met olie op middelhoog vuur, druk het iets plat en maak er een ietwat ronde vorm van - gebruik eventueel een dessertring voor een extra mooie vorm. Draai ze na een paar minuten bakken om en bak ze ook aan de andere kant goudbruin. Laat uitlekken op keukenpapier.
Tzatziki
250 g Griekse yoghurt
½ komkommer
1-2 knoflooktenen
1 el verse dille, fijngehakt
zout
- Snij de halve komkommer in de lengte doormidden en verwijder de zaden om te vermijden dat de tzatziki waterig wordt. Rasp de komkommer grof.
- Hak de knoflook fijn.
- Meng alle ingrediënten in een kom en kruid af met zout. Laat de tzatziki minstens een uur in de koelkast staan om op smaak te komen.
Hummus
1 blik kikkererwten (400 g / 240 g uitlekgewicht)
2 el tahini
2 el citroensap
1 teen knoflook
1-2 el olijfolie
snuf komijn
peper & zout
- Giet de kikkererwten af, maar vang het vocht op.
- Doe alle ingrediënten in de blender, hakmolen of beker voor de staafmixer. Voeg ook wat kikkererwtenvocht toe. Pureer alles tot een glad geheel. Voeg wat meer vocht of olijfolie toe totdat je een smeuïg geheel hebt.
- Werk af met peper en zout. Voor wat meer pit kun je ook wat chilipoeder gebruiken.
Dien op met de andere gerechten samen met olijven en brood. Je kan kiezen voor Turks brood, Libanees platbrood of gewoon je favoriete Nederlandse brood.
Kremidopita, uientaart met feta
Deze uientaart is een hartig, winters gerecht. Ze past enerzijds in de traditie van het hartige gebak met filodeeg dat je in de Griekse regio vindt, maar anderzijds wordt het door de uien ook weer heel anders. De taart is trouwens ook erg geschikt als snack. Bij de uientaart serveren we een groene salade met dressing. De salade is op zich niet typisch Grieks, de dressing wel. Ik heb hier niet voor de klassieke boerensalade gekozen omdat deze teveel zou overlappen met de andere gerechten.
1,1 kg uien (ongeschild gewicht)
3 takjes tijm
30 ml balsamico-azijn
2 el suiker
250 g feta
peper & zout
pak filodeeg, grote vellen( minstens 300g)
ca. 2 dl olijfolie
Verder:
ovenschaal, b.v. lasagneschaal 28x17 cm
- Pel de uien, snij ze doormidden en daarna in dunne plakken. Bak ze in een ruime pan glazig in wat olijfolie. Wanneer ze glazig zijn, voeg je de tijm, de balsamico-azijn, de suiker en het zout toe.
- Bak de uien op middelhoog vuur totdat ze gekarameliseerd en zacht zijn. Dit duurt 25-40 minuten, afhankelijk van hoe fijn de uien gesneden zijn. Roer elke 3-5 minuten, zodat de uien op de bodem mooi bruin worden. Let wel op dat ze niet verbranden, zet indien nodig het vuur lager.
- Wanneer de uien klaar, verwijder je de tijmtakjes en kruid je het geheel af met peper. Tip: je kunt de vulling tot deze stap ruim van tevoren klaarmaken, zelfs een dag eerder.
- Verbrokkel de feta grof en roer deze onder de uien.
- Leg in een platte ovenschaal een vel filodeeg, zodat het bodem bedekt, maar de rest over de rand hangt. Smeer het deeg op de bodem in een olijfolie met een kwast. Leg nu een tweede vel filodeeg er bovenop met het overhangende deel naar de andere kant. Bestrijk deze ook met olijfolie. Herhaal dit met nog 2 vellen filodeeg. Leg nu nog een vijfde vel filodeeg op de bodem. Bestrijk deze met olijfolie, leg de nog overhangende helft er op en bestrijk ook deze. Zo heb je een bodem die dik genoeg is.
- Verspreid een derde van het uien-fetamengsel over de bodem. Leg nu nog een vel filodeeg op de uienlaag, bestrijk deze met olijfolie, vouw de nog overhangende helft erop en bestrijk ook deze. Herhaal dit nog twee keer. Na de derde laag leg je er nog een blad filodeeg bovenop op dezelfde manier.
- Rol al het overhangende deeg naar binnen, zodat de taart gesloten wordt. Bestrijk nog nu een keer rijkelijk met olijfolie, vergeet vooral de randen niet.
- Snij de taart met een scherp mes door in de lengte en daarna in de breedte en kruiselings, zodat je in totaal 8 stukken hebt. Bak de uientaart gedurende ongeveer 50 minuten in een oven op 170 graden. Voorverwarmen is niet nodig.
- Laat de taart een paar minuten afkoelen en haal ze dan uit de ovenschaal. Met wat behendigheid kan je ze op een houten plank laten glijden. Met al die olijfolie is dat geen probleem.
Serveer meteen. Wanneer je niet alles meteen gaat opeten, dan zet je de overige stukken op een taartrooster zodat de bodem knapperig blijft. Koud is de taart ook erg lekker.
Groene salade met Griekse dressing
Dressing:
60 ml olijflolie
30 ml rode wijnazijn
1 el citroensap of meer naar smaak
½ tl mosterd
1 tl gedroogde oregano
1 teen knoflook
peper & zout
Salade:
100 g veldsla
½ komkommer
1 flinke el zonnebloempitten (of pijnboompitten)
enkele zongedroogde tomaten
1 el fijngehakte platte peterselie
- Hak, rasp of pers de knoflookteen. Meng deze met alle andere ingrediënten voor de dressing tot een homogeen geheel. Kruid af met peper en zout. Voeg eventueel nog wat extra citroensap toe, naar smaak. Laat de dressing minstens een uur in de koelkast staan om op smaak te komen.
- Maak de veldsla schoon. Snij de halve komkommer in de lengte doormidden en daarna in dunne plakjes. Snij de gedroogde tomaten in fijne reepjes.
- Meng alle ingrediënten in een slakom en voeg de dressing net voor het opdienen toe.
Karidopita, Griekse walnotencake
Deze walnotencake is een klassieker uit de Griekse keuken. Er zijn veel verschillende versies, maar we gaan voor een versie die niet kan mislukken. Mocht je geen ouzo willen gebruiken, voeg dan meer water toe en een steranijs. Je kunt hem de dag van tevoren al bakken. 's Anderendaags is hij eigenlijk lekkerder dan versgebakken, omdat de smaken er dan meer ingetrokken zijn.
Voor de cake:
120 g roomboter op kamertemperatuur
120 g suiker
1 pakje vanillesuiker
4 eieren
150 g bloem
snuf zout
1 el bakpoeder
2 tl kaneel
¼ tl gemalen knuidnagel
rasp van een sinaasappel
200 g walnoten
Voor de siroop:
100 g suiker
0,6 dl water
borrelglaasje ouzo (alternatief: water en steranijs)
sap van een sinaasappel
stukje kaneelstok
Verder:
handmixer, springvorm van 24 cm doorsnee
- Roer de zachte boter met de suiker en de vanillesuiker in een paar minuten romig met behulp van een handmixer. Voeg daarna één voor één de eieren toe.
- Mix er vervolgens de droge ingrediënten onder: bloem, zout, bakpoeder, kaneel en de gemalen kruidnagel.
- Maal de walnoten fijn met een hakmolen of in de vijzel, er mag best nog wat structuur inzitten. Roer de walnoten en de sinaasappelrasp onder het beslag met een houten lepel.
- Bekleed de springvorm met bakpapier. In plaats daarvan kan je hem insmeren met boter en daarna dun bestrooien met bloem. Verspreid het beslag gelijkmatig over de vorm en bak de cake 30 min in een voorverwarmde oven op 180 graden. Controleer met een prikker of de cake gaar is, er mag geen beslag meer aan de prikker kleven.
- Wanneer de cake in de oven zit, maak je de siroop. Meng alle ingrediënten in een pannetje en breng het geheel aan de kook. Roer regelmatig zodat de suiker oplost. Laat 2-3 minuten zachtjes inkoken. Verwijder de kaneelstok en, als je die gebruikt, de steranijs. Zet opzij.
- Haal de cake uit de oven. Laat hem een paar minuten staan en maak dan gaatjes met een prikker in de cake. Giet er daarna gelijkmatig met een lepel de siroop over. Laat nog minstens 2 uur in de vorm staan, zodat de siroop volledig kan intrekken. Zet de vorm wel op een bord, want hij kan eventueel wat lekken.
Dien op met koffie en een glaasje ouzo. Ook lekker met wat slagroom of een bolletje vanille-ijs.
