Toen ik Stanley Tucci zich op BBC 2 te goed zag doen aan met kruiden gevulde pansotti met walnotensaus in Ligurië, bedacht ik dat vele culinaire reisprogramma's eenzelfde opbouw hebben. Een team heeft de bezoeken aan sterrenchefs, betere agriturismo's, ambachtelijke bedrijfjes en voor prentbriefkaarten gemaakte vakantieoorden terdege voorbereid. De goedgemutste presentator, begeleid door een ter plekke wonende expat, valt van de ene culinaire verrukking in de andere en looft dan ook overenthousiast door locals voorgezette spijs en drank. Nooit zal hij een smaak vies of een ingrediënt walgelijk vinden. We zien nooit hoeveel hij overlaat van zijn rijkgevulde bord. Zou dat ook anders kunnen, een beetje meer zoals in het echte leven bijvoorbeeld?
Geen Facebook-depressie
Onderzoek wees uit dat het schijnbaar perfecte leventje van anderen, zoals je het soms op Facebook ziet, deprimeert. Hetzelfde kun je beweren van culinaire reisprogramma's die zich in een andere, betere wereld afspelen. De presentator krijgt het toch allemaal maar mooi voorgeschoteld. Zelf kom je, na een goedkope vlucht met te weinig beenruimte of een uitputtend lange treinreis, bepakt en bezweet, aan in een nog onbekende stad.
Die pittoreske steeg naar de unieke focacceria valt niet zomaar te vinden en op een troosteloos stationsplein vermaal je voor je uit starend een taaie pizza met zwarte randen en enkele schaarse schijven courgette en paprika. Als je later de stad intrekt, stoot je niet op een ter plekke wonende vrolijke landgenote die alle goede adressen kent en je 's avonds meetroont naar de nieuwe zaak van een sterrenchef die persoonlijk zijn signatuurgerecht opdient.
Nee, je komt in een te drukke trattoria terecht, waar je de menukaart moeilijk kan ontcijferen en je wordt net niet buitengezet als je enkel spaghetti met tomatensaus bestelt. Dat alles zou je eigenlijk moeten filmen. En hoewel het beeld natuurlijk gechargeerd is, wordt het toch geen tijd voor een meer realistisch en dus soms ook teleurstellend en gefrustreerd culinair reisprogramma? Want, zo stellen de onderzoeken dan weer, we genieten soms wel stiekem van de pech of moeilijkheden van anderen.
Als de Van Rossems
Een voorbeeld kunnen de Van Rossems zijn, die allerlei steden wat hijgend en mopperend doorsjokten en niet aarzelden om soms hun afkeuring te uiten. Een culinair equivalent zou zijn dat we een vegetariër volgen die in een vreemde stad iets anders zoekt dan frieten met een groentestick. Al zeker 5% van de bevolking zou zich met onze zoekende reiziger kunnen identificeren. En anderen kunnen zijn dwaaltocht volgen met de nieuwsgierigheid die ons naar de vreemde levens van anderen in humaninterestprogramma's doet kijken, en met het tikje leedvermaak dat ermee gepaard gaat.
Doelpubliek
Er is duidelijk een behoefte aan hulp om in den vreemde een goede vegetarische eetplek te vinden. Het succes van Eelco's artikel hieromtrent bewees dat. We leerden onder andere dat Tripadvisor niet de beste raadgever is. Ook na het aanvinken van geschikt voor vegetariërs vind je een amalgaam aan restaurants, waaronder vele die misschien één vegetarisch excuusgerecht hebben of op aanvraag bij reservatie wel iets voor je willen doen.
Het is een tekort op Tripadvisor dat de fervente liefhebbers van de Calabrische of Schotse keuken hun voorkeur bij het culinaire cuisine kunnen kenbaar maken, maar dat vegetarische keukens niet op deze keuzelijst staan en enkel als dieet worden beschouwd. De reiziger die we volgen kan zich dus waarschijnlijk beter verlaten op de veganistische gids HappyCow. De meeste reizende vegetariërs zijn intussen specialist in het raadplegen van restaurant-websites, zodat ook niet-vegetariërs soms op hun kennis van goede adressen beroep doen.
Maar natuurlijk kan de vegetariër ook, voor de nodige couleur locale, door de stad struinen en menukaarten lezen, zoals vele andere toeristen doen. Om dan in een toevallig gevonden restaurant zijn vegetarische pasta of kikkererwtencurry vrijelijk te becommentariëren.
Bekroning
Als bekroning van al die inspanningen mag hij tot slot, na reservatie en persoonlijke verwelkoming door de chef, prinsheerlijk plantaardig dineren bij Joia in Milaan of Gauthier Soho in Londen. Likkebaardend én jaloers zullen we toekijken.
