Ik heb wel eens een kreeft horen gillen die bij de Japanner op de bakplaat werd gelegd. Dat klonk toch niet of hij er niets van merkte.
Wat je in feite hoort bij het 'gillen' van een kreeft is de stoom die langs de geledingen in het exoskelet naar buiten stroomt.
Maar om bij het onderwerp te blijven, ik durf zelf (bioloog met een bloeiende belangstelling voor dit onderwerp) hier niets over te zeggen. Zo'n kreeft mèrkt er natuurlijk wel degelijk iets van als je hem zeer doet. "Voelt geen pijn" is dan ook een kort-door-de-bocht-kreet die waarschijnlijk door een persvoorlichter of een journalist, in plaats van die wetenschapper is uitgevonden. Voor zo'n berichtje op nu.nl staat, zijn er een stuk of zes tikgeiten overheen geweest, die allemaal geen snars van dierenhersens en ethiek willen en even snel een leuk stukje uit willen scheiden. De grote vraag wat betreft onze omgang met dieren is natuurlijk: 'wat betekent dat merken precies?' Als we aannemen (want bewijzen kunnen we het niet) dat menselijk pijn lijden op één of andere manier min of meer hetzelfde is tussen mensen, en vaststellen dat bij mensen hersengebiedjes X, Y en Z oplichten op de hersenkijkmachien als we ze pijn doen, wat betekent dat dan voor dieren die zonder X, Y en Z door het leven gaan? Hoe kun je nou claimen te weten hoe het voelt voor een kreeft als hij op een bakplaat wordt gelegd? Je weet alleen iets over die hersengedeeltes.
Interessant om in dit kader op te merken: mensen die op één af andere manier geen pijn meer ervaren, bestaan. Zenuwziekten, granaatscherven door de kop, prachtig studiemateriaal - mijn hoogleraar neurobiologie keek alweer halsreikend uit naar de volgende wereldoorlog. Anyway, die mensen vertonen heel opvallend gedrag: zij
weten natuurlijk donders goed dat je voorzichtig moet zijn met vuur, glasscherven, etc. Maar desondanks lukt het ze niet om hun aandacht daarbij te houden. Zonder pijnprikkel om hen bang te maken raken ze argeloos, en veel vaker gewond dan gezonde mensen. Zolang je pijn kan voelen, vermijd je dingen die pijn doen, lijkt het.
Kreeften hebben de gezonde neiging om weg te blijven bij dingen waarvan wij denken dat het een kreeft wel eens pijn zou kunnen doen. Als die grillplaat niet warm genoeg is, is die kreeft er zo vanaf. Dat
zou erop kunnen wijzen dat een kreeft wel degelijk pijn voelt. Aan de andere kant: een bacterie kruipt ook weg als je aan één kant van het petrischaaltje zoutzuur druppelt. Betekent dat dat een bacterie kan lijden?
Als vegetariërs hebben jullie je allemaal wel eens moeten verweren tegen het schijnargument 'wie weet kunnen planten ook lijden, heb je daar wel eens aan gedacht?'. Het is makkelijk onderuit te schieten, maar het punt hier is dat eigenlijk niemand gelooft dat planten kunnen lijden. Geen zenuwstelsel en shit. Als er nou een wetenschapper opstaat die zegt dat het niet gaat om een zenuwstelsel, maar om hersendelen X, Y en Z, is het dan ècht zo ondenkbaar dat hij daar wel eens gelijk in zou kunnen hebben?