We hebben een klimaatcrisis en er moet wat veranderen, daar zijn we het hier vast wel over eens. Maar de manier waarop, daar lijken de meningen nogal over uiteen te gaan. En heel erg opschieten doet het ook niet: we gaan bijvoorbeeld vaker met het vliegtuig op vakantie en de vleesconsumptie is vorig jaar ook gestegen. Het overheidsbeleid vind ik echter ook raadselachtig.
In Duitsland is na Fukushima gekozen voor de 'Atomausstieg'. De geplande windmolens en de noord-zuidlijn lijken nogal te stuiten op de 'not-in-my-backyard'-houding van veel mensen (op zich best begrijpelijk). Net over de grens, bij Erkelenz, wordt op grote schaal bruinkool gewonnen. De boeren kampen vooral met beperkingen wat betreft co2 en nitraat. Daarnaast proberen steden als Hildesheim de lokale lucht in bepaalde straten op papier gezond te houden door het probleem naar andere straten te verplaatsen.
In Nederland is het vooral de stikstof die de agenda bepaalt, met dank aan Urgenda. Daar waar het Duitse beleid alle (ook niet productieve) richtingen op lijkt te gaan, hebben we in Nederland stikstof als richtingbepalend element. Stikstof schijnt zich bijzonder goed aan grenzen te houden, want in Duitsland speelt dat probleem klaarblijkelijk niet. Ik vind het hoogst raadselachtig hoe Nederland krampachtig nu probeert de stikstofuitstoot (op papier althans) te reguleren. Een tempo 100 overdag om de bouw en de veehouderij niet te belemmeren vind ik een nogal gekke manier van denken, iets met appels en peren vergelijken om de eindafrekening binnen de grenzen te houden. Een echte langetermijnvisie is het niet. Dat nu ook stikstof als argument tegen Lelystad Airport wordt gebruikt, terwijl stikstof eigenlijk een van de minste problemen is bij de luchtvaart, vind ik hoogst opmerkelijk. Ik vermoed dat het vooral een politiek, makkelijk meetbaar en verkoopbaar middel is. De eigenlijke langetermijnlogica ontgaat me volledig.
De Europese ambitie van de Green Deal om in 2050 klimaatneutraal te zijn lijkt me nuttig en noodzakelijk - en wellicht te laat. De weg ernaartoe lijkt echter weerbastig en vooral geleid door nationale (economische) belangen. Hoopgevend is wel dat na Urgenda in Nederland ook in Duitsland burgerinitiatieven het tot het Bundesverfassungsgericht in Karlsruhe hebben gebracht. Ik vermoed dat ook in Duitsland ingrijpende maatregelen als de 100-kilometer-per-uur zullen worden afgedwongen. Met de nodige tegenbewegingen, natuurlijk, die alle vooruitgang vooralsnog teniet zullen doen. Afgelopen zomer gingen 'mijn' studenten vanzelfsprekend naar Bali en Florida om daar eens wat te ontspannen. Dat kon en wilde ik mij in mijn studententijd niet veroorloven. Ziet iemand door de bomen het bos?