Dierenleven is een korte novelle over een oude schrijfster. Zij is zozeer geschokt dor de menselijk wreedheid tegen dieren dat ze keihard uitvalt tegen haar vleesetende medemens. Zij houdt een drietal lezingen waarin ze de literatuur, wetenschap en filosofie van de relatie mens-dier bespreekt.
Onbegrijpelijk is het voor haar hoe mensen met dieren omgaan:
Het is alsof ik bij vrienden op bezoek zou gaan en een beleefde opmerking zou maken over de lamp in de woonkamer. "Ja, mooi hè?", zouden ze zeggen, "Gemaakt van Pools-joodse huid, dat vinden we het mooiste"
En dan ga ik naar het toilet en op de zeepwikkel staat: "Treblinka - 100% menselijke stearine." Droom ik soms, zeg ik tegen mijzelf? Wat is dit voor een huis?
Maar ik droom niet. Ik kijk jou, Norma en de kinderen in de ogen en zie alleen aardigheid, mensvriendelijkheid. Maak je niet zo druk, houdt ik mijzelf voor, je maakt van een mug een olifant. Dit is het leven. Ieder ander legt zich erbij neer, waarom jij niet? Waarom kun jij dat niet?
Uit piëteit met mevrouw Costello's opvattingen wordt na afloop van één van de lezingen geen vlees geserveerd, maar vis
Wat het meest opvalt aan het boekje is de dunheid. Nog geen 100 bladzijden. Het zal wel niet op een literatuurlijst (voor Engels) mogen staan. Honderd bladzijden is natuurlijk veel te weinig om zo'n breed thema goed in uit te diepen, zeker niet als de zoon en schoondochter van de schrijfster ook nog een rol in het verhaal moeten spelen.
De literaire behandeling van dierenrechten (Kafka, Hemingway en verscheidene dichters komen aan bod) is interessant voor iedereen die zich ooit intellectueel hoopt te noemen.
De beschrijving van een niet-dodelijk wetenschappelijk experiment met apen is antropomorf, maar geniaal. Het is met afstand het beste stuk uit het boek.
Zelf had ik graag veel meer aandacht voor intelligentie-testen op dieren en complexe proeven gelezen, maar misschien is dat omdat ik biologiestudent ben.
Costello's filosofische behandeling van het onderwerp is ronduit zwak. Haar schoondochter (zelf filosofe) raakt er alleen maar door geërgerd. Wie de serieuzere discussiethreads hier op Vegatopia heeft doorgebladerd is op helderder argumentatie gestuit.
Waarom doet Coetzee dat? Intellectueel als hij is zal hij toch zeker wel de filosofen over dierenrechten hebben gelezen voor hij aan dit boek begon? Hij kan het toch beter?
Ik kan het beter. Wil hij de dierenrechtenbeweging zwart maken, of vond hij dat een uitgebreidere onderbouwing alleen maar af zou leiden van zijn personages? Maar die komen al niet tot hun recht...
Maar goed, als je voornaamste kritiek op een boek is dat het te dun is, bedoel je dat je meer had gewild. Ik heb het met plezier gelezen.
J.M. Coetzee. Dierenleven. ISBN 90 263 1648 8
Uitgeverij: Ambo/Anthos uitgevers, Amsterdam.
5 Reacties
10866 Gelezen