Mijn familie, vrienden en naaste collega's weten al lang en breed dat ik vegetariër ben, dat ik er verder niet moeilijk over doe, en dat ze me rustig om suggesties kunnen vragen als ze het lastig vinden wat voor mij te vinden. Meestal loopt dat wel los. Wel gebeurt het regelmatig dat bekenden of collega's die ik slechts af en toe ontmoet (en dan meestal ook nog meteen een projectetentje heb) het interessant vinden een 'vegetariër in het wild' te ontmoeten. Af en toe is het best vermoeiend om voor de zoveelste keer te vertellen waarom ik vegetariër ben geworden, wat ik dan wel eet, dat ik vlees echt niet mis, en dat vegetarisch eten écht niet duurder is dan vlees eten (integendeel).
Wel gebeurt het steeds vaker dat mensen zelf graag minder of (bijna) helemaal geen vlees willen eten en naar inspiratie zoeken. Voor die mensen draai ik de langspeelplaat graag weer even af, in de hoop weer wat 'zieltjes te winnen'. Zelfs als je het zelf niet over dierenleed en dergelijke hebt, hoor ik telkens weer dat 'ik maar een paar keer per week vlees eet en dan biologisch/regionaal/van een boer die ik ken'. Ik reageer dan meestal dat ik dat geweldig vind en dat meer mensen dat zouden moeten doen - en dat ik daar zelf niet de behoefte aan heb. Tegelijkertijd weet ik dat de meesten in de supermarkt toch met hun portemonnee beslissen (kijk jij ook altijd wat de klant voor jou op de kassaband smijt?), maar het feit dat ze erover nadenken vind ik al heel wat.
Als vegetariër of veganist word je toch vaak gezien als een soort missionaris. Mensen zien ineens iemand die iets niet eet, waar ze zelf klaarblijkelijk schuldgevoelens over hebben. En dat is vaak de reden voor rare grapjes of opmerkingen - het 'verantwoorde' bord eten is signaal genoeg om dat soort verdedigingsmechanismen in werking te zetten. Een geinige variatie is dat men je erop aanspreekt dat je een vleesvervanger eet. 'Dus stiekem wil je toch vlees eten, want je vervangt het.' Dat is trouwens iets wat ikzelf op de Duitse veganistische scene tegen heb: gevoed door vegan-for-fit-guru Atilla Hildmann zijn de veganistische hipsters in Berlijn en omstreken vooral in de weer met haverdrink, sojayoghurt, tofubolognese en net-echte-hamburgers. Het signaal is een beetje: je kunt als veganist ook 'normaal' eten. Als ik omnivoren te eten krijg, vermijd ik bewust alles wat ook maar lijkt op vleesvervangers. Natuurlijk geen Valess, maar ook geen gehackt, sojagranulaat of zelfs falafel. Want hoewel vleesvervangers steeds populairder worden (we hebben er ooit een artikeltje aan gewijd:
Vleesvervangers: hoezo armoedig), worden ze toch vaak als 'schijnvlees' gezien.
Ik vind het vaak makkelijker en constructiever te praten over wat ik wél graag eet in plaats van wat ik niet eet (of niet wil eten). Verhalen over arme dieren in stallen en slachthuizen kent iedereen inmiddels maar al te goed, die hoef je niet telkens weer te herhalen. Laten zien dat je gewoon lekker, gezond en creatief eet is een stuk inspirerender. Maar natuurlijk ook dat je regelmatig ook gewoon makkelijk, of ook ongezond, eet (vrijdag snackdag!). Vegetarisch of vegan eten is geen 'beperking', het is gewoon een andere manier van eten - heb je trouwens al een vegan/vegetarisch equivalent van je biefstukje gevonden?