Melk maakt meer kapot dan je lief isDrie glazen per dag alleen goed voor zuivelindustrieJoris Driepinter had het mis. Meer dan twee glazen melk per dag is ‘overmatig’. Misschien zelfs riskant. Dat zegt Harvardprofessor en epidemioloog Walter Willett, zo schrijft Wim Köhler op de wetenschapspagina van de papieren Next.
Wie botbreuken wil voorkomen kan beter „zijn koe niet meer melken en haar mee uit wandelen nemen”. Die uitspraak van de Amerikaanse voedingsepidemioloog Walter Willett was afgelopen vrijdagmiddag goed voor een lachsalvo en applaus van ruim 1.500 luisteraars in de bomvolle grote zaal van de Rotterdamse Doelen. Zij waren op de jaarlijkse lezing Lof der Geneeskunst van het Erasmus MC afgekomen. En ze hoorden dat meer dan twee glazen melk per dag nergens goed voor is.
Willett, voedingsepidemioloog en hoogleraar aan Harvard University, liet onderzoek zien waaruit blijkt dat in landen met een calciumrijk dieet mensen relatief vaker botten breken.
Melk beschermt niet tegen botbreuken. Regelmatig bewegen zorgt wel voor sterkere botten.
In zuivelland Nederland, waarin iedere generatie wel met zuivelconsumptiebevorderende acties als Joris Driepinter, Melkbrigadiertjes of ‘Melk de Witte Motor’ is geconfronteerd, komt Willetts boodschap hard aan bij het ‘grote publiek’. Toen Willett onderzoek liet zien waaruit bleek dat calciumsupplementen zinloos zijn voor sterke botten, fluisterde achter me een dame onthutst tegen haar vriendinnen: „Die bruistabletten. Die neem ik dus al jaren voor niks?”
Willett begon vriendelijk: „Zuivelproducten hebben diepe wortels in de Noord-Europese cultuur. Ze zijn ongetwijfeld belangrijk geweest om de bewoning van noordelijke gebieden mogelijk te maken.” Met houdbare boter en kaas kon je de lange winter doorkomen. Maar de moderne mens heeft andere voedingsbehoeften.
Het vet verdween uit de zuivelproducten. Maar Willett constateert dat halfvolle en magere melkproducten vooral de kas van de zuivelindustrie spekken. Het vet verdwijnt niet uit de voedselketen, maar komt als boter terug in koekjes en brownies.
„Tot kort geleden”, zei Willett, „vonden voedingskundigen melk vooral een nuttige oplossing van calcium. Maar het is ingewikkelder.”
Allereerst die calcium. Volwassen Nederlanders krijgen het advies om zo te eten en drinken dat er dagelijks 1 gram calcium binnenkomt. „Die hoeveelheid kun je alleen binnenkrijgen door dagelijks zuivelproducten te gebruiken”, zegt Willett. In een groot glas melk zit 0,4 gram. In de Verenigde Staten is de aanbeveling ongeveer gelijk aan de Nederlandse, maar in Groot-Brittannië is 0,7 gram al genoeg, laat Willett zijn publiek zien.
En de Wereldgezondheidsorganisatie vindt 0,5 gram voldoende om je botten gezond te houden. „De Amerikaanse aanbevelingen”, zegt Willett, „zijn gebaseerd op kortdurend onderzoek, maar de calcium- en botstofwisseling doet er langer dan een jaar over om zich aan te passen aan veranderingen. Het lichaam stelt zich in op veel of weinig calcium. Voor gezonde botten is 0,4 gram meer dan genoeg.”
Eén glas melk. Vrouwen die meer dan vier glazen melk per dag drinken breken even vaak hun heup als vrouwen die hoogstens één glas per dag drinken. Twee keer in de week melk is ook wel goed.
Willett laat het niet bij ‘weinig is genoeg’. Het is waarschijnlijk helemaal niet gezond om meer dan twee glazen per dag te drinken, zegt hij. Het is niet uitgesloten dat veel melk de kans op borstkanker vergroot.
Mannen die meer dan drie glazen per dag drinken, hebben een grotere kans om aan prostaatkanker te sterven. Melk beschermt tegen darmkanker en bijvoorbeeld diabetes, maar die bescherming is zeer bescheiden.
Het Nederlandse Voedingscentrum wapende zich vooraf tegen Willett. Een dag voor Willetts toespraak stond al op de website: ‘Voedingscentrum handhaaft zuivelaanbeveling’. Willett wordt er subtiel weggezet als iemand die zomaar wat zegt, in plaats van als gerenommeerd Harvard-onderzoeker. Willets bewering is voor het centrum ‘geen aanleiding om de huidige zuiveladviezen in Nederland aan te passen’. 450 tot 650 ml per volwassen persoon per dag vindt het Voedingscentrum een mooi gemiddelde. Maar Willetts onderzoek laat zien dat 300 ml meer dan genoeg is.
Bekijk Willetts lezing hier (
http://player.companywebcast.com/planetevent/20110923_1/nl/Player) terug (vanaf halverwege de registratie). Is dit voor jou reden om minder melk (of andere zuivel) te gaan drinken?
Van:
http://www.nrcnext.nl/blog/2011/09/27/melk-maakt-meer-kapot-dan-je-lief-is/